10.07.00 Liquide middelen & Meldrecht

9 Meldrecht

9.1 Nationale aanvulling op verordening LM

Het Meldrecht kent de bevoegdheid voor de Douane een kennisgevingsverplichting op te leggen bij het binnenkomen of verlaten van Nederland van liquide middelen, waardevolle goederen ter waarde van € 10.000 of meer en voor documenten.

Het doel van het Meldrecht als nationale maatregel is ook het bestrijden van witwassen / terrorismefinanciering door het in het leven roepen van een bevoegdheid een kennisgevingsverplichting op te leggen voor die situaties waarin Verordening LM niet van toepassing is (Adw, artikelen 3.4 en 3.5).

De verstrekte informatie uit de kennisgevingsaangifte MR wordt vastgelegd en verwerkt door de Douane en ook ter beschikking gesteld aan FIU. De kennisgevingsverplichting MR kent grote overeenkomsten met de EU kennisgevingsverplichting LM.                                  

Naar boven

9.2 Wat valt onder het meldrecht?

Het MR ziet op:

• liquide middelen

• waardevolle goederen

• documenten

Naar boven

9.2.1 Liquide middelen

De definitie van liquide middelen is voor het Meldrecht gelijk aan de definitie liquide middelen uit de Verordening LM en betreft:

• Contant geld (bankbiljetten en muntstukken die als betaalmiddel in omloop zijn).

• Verhandelbare waardepapieren.

• Waardedragers in de vorm van gouden munten (90%) en goud (99,5%).

Naar boven

9.2.2 Waardevolle goederen

In het Algemeen Douanebesluit is gedefinieerd wat onder waardevolle goederen wordt verstaan (Adb, artikel 5.1).

Voertuigen en Vaartuigen: Hieronder wordt verstaan alle soorten vervoermiddelen: (vracht) personenauto’s, motoren e.d. schepen, jachten, jetski’s, e.d.

Edele metalen: Dit is een metaal dat niet of weinig kan worden aangetast door oxidatie. Voorbeelden zijn goud en platina. Deze blijven er altijd mooi uitzien. Iets minder edel is bijvoorbeeld zilver dat na verloop van tijd zwart wordt maar met poetsen weer mooi wordt. Nog wat onedeler is koper, dat slaat op den duur groen uit. Onder edele metalen moeten ook legeringen daarvan worden begrepen. Zo kent goud diverse verschijningsvormen als geelgoud / witgoud / roodgoud. Naast het bekende goud, zilver, platina zijn er ook andere edele metalen zoals Osmium, Palladium, Iridium, Ruthenium, Wolfraam.

Bijouterieën zijn ingevolge tariefpost 7113:
a) kleine voorwerpen bestemd om te worden gebruikt als sieraad (bijvoorbeeld ringen, armbanden, halssnoeren, broches, oorringen, horlogekettingen, hangers, dasspelden, manchetknopen, knopen voor frontjes, medailles en insignes voor godsdienstig of voor enig ander gebruik);
b) artikelen voor persoonlijk gebruik bestemd om op het lichaam of op de kleding te worden gedragen, alsmede artikelen die gewoonlijk in de zak of in de handtas worden gedragen (bijvoorbeeld sigaren- en sigarettenkokers, tabaksdozen, bonbondozen en poederdozen, maliëntasjes, rozenkransen).

Edelstenen: Deze zijn zeer divers. Hieronder een niet-limitatieve opsomming wat onder edelsteen kan worden begrepen:

Beleggingsmunten en herdenkingsmunten: Deze worden speciaal geslagen, doorgaans uitgegeven door een staat en hebben een nominale waarde. Deze waarde is echter aanzienlijk lager dan de marktwaarde op basis van het materiaal waarvan zij zijn gemaakt.

Horloges: Horloges worden vaak niet meteen als een sieraad beschouwd, maar meer als een gebruiksvoorwerp. Om te voorkomen dat hierover onduidelijkheid kan bestaan, worden horloges expliciet benoemd als aparte categorie in de definitie.

Naar boven

9.2.3 Documenten

Voor het MR is voor het begrip “documenten” geen nadere uitwerking gegeven en de wetgever meent dat dit begrip zo breed mogelijk moet worden toegepast. Er geldt voor documenten geen waardedrempel.

Naar boven

9.3 Optellen waarden

9.3.1 Liquide middelen en waardevolle goederen

De wettekst benoemt verschillende grootheden: de waarde van de liquide middelen of de waarde van de waardevolle goederen waarvoor de kennisgevingsaangifte MR kan gelden (Adw, artikel 3:4). Voor beide categorieën is de voorwaarde dat een drempelwaarde geldt van € 10.000.

Het is logisch om voor de toepasselijkheid van het MR de liquide middelen en waardevolle goederen niet op te tellen, maar als aparte categorieën met een eigen waardedrempel te behandelen. Een reiziger (vervoerder) met € 3.000 contant geld, een horloge ter waarde € 4.000, een ketting van € 2.000 en 1 gouden munt ter waarde van € 2.200 kan –indien alles wordt opgeteld - een kennisgeving MR worden opgelegd. Deze kennisgeving MR en de registratie van deze gegevens, zal voor het bestrijden van witwassen / terrorismefinanciering weinig effect sorteren.

Andere kant van de medaille is dat in die gevallen waarin het Meldrecht van toepassing is voor waardevolle goederen, het meegevoerde bedrag aan liquide middelen niet mee wordt genomen als de waarde onder de drempelwaarde is. Dit is alleen anders als bij een waarde onder de € 10.000 aan de voorwaarde wordt voldaan dat gemotiveerd gesteld kan worden dat sprake is van criminele activiteiten die verband houden met deze liquide middelen.

Naar boven

9.3.2 Optellen waarden verschillende soorten waardevolle goederen

Uitgangspunt: Er moet op zijn minst één categorie (van de 8 categorieën) waardevol goed zijn met een waarde van € 10.000 of meer voor het opleggen van een kennisgevingsverplichting MR voor waardevolle goederen. Is dat het geval, dan kunnen eventuele andere waardevolle goederen uit andere categorieën met een lagere waarde ook in de kennisgevingsverplichting MR worden betrokken.

Er bestaat de mogelijkheid om bij toepassing van het MR informatie te vergaren over de waardevolle goederen met een waarde onder de drempelwaarde van € 10.000 (zie hier) wanneer er “aanwijzingen zijn dat de deze verband houden met criminele activiteiten”. Deze voorwaarde is een duidelijke drempel voor terughoudendheid om voor waardevolle goederen onder de drempelwaarde te gemakkelijk een kennisgevingsverplichting MR op te leggen.

Naar boven

9.3.3 Uitgangspunten MR optellen diverse waarden

Naar boven

9.4 Kennisgevingsaangifte MR natuurlijke personen

Voor die locaties waar het reizigers / natuurlijke personen betreft, wordt de kennisgevingsprocedure MR op die locaties uitgevoerd. Een kennisgevingsverplichting MR opleggen in situaties waarbij natuurlijke personen zijn betrokken, lenen zich niet voor een centralisatie van de procedure.

• De persoon kan ter plekke een kennisgevingsaangifte MR doen.

• De registratie kan meteen (telefonisch) plaatsvinden met een backoffice voor een referentie nummer voor de kennisgevingsaangifte MR.

• Er kan meteen door de vraagbaak LM een onderzoek liquide middelen worden uitgevoerd.

Naar boven

9.4.1 Aanvaardingscontrole

Uitgangspunten aanvaardingscontrole
Als een kennisgevingsaangifte MR wordt gedaan voor liquide middelen, wordt door de vraagbaak LM altijd een aanvaardingscontrole volgens de instructies uitgevoerd.

Na afronding van de aanvaardingscontrole doet de vraagbaak LM vervolgens een onderzoek liquide middelen. De uitkomst daarvan kan zijn:

• de kennisgevingsaangifte MR is conform

• de kennisgevingsaangifte MR is niet conform en/of

• er is sprake van een redelijk vermoeden van witwassen/terrorismefinanciering

Naar boven

9.4.2 Onderzoek liquide middelen kennisgevingsaangifte MR

Zie voor meer informatie onderdeel “Onderzoek liquide middelen”.

Naar boven

9.4.3 Verstrekken gewaarmerkt kopie kennisgevingsaangifte MR

Met een douanestempel (waarmerk) op dit document, verklaart de Douane dat de inhoud hetzelfde is als het origineel.

• Zet op elk blad een douanestempel.

• Zet de douanestempel zo dat deze de leesbaarheid van de gegevens zo min mogelijk verstoort.

• Verstrek na stempeling de kennisgever een kopie van de kennisgevingsaangifte MR.