Vertrouwensbeginsel
U mag vertrouwen op de informatie en de mededelingen die u van ons krijgt. Hetzelfde geldt voor ons handelen.
Niet op al uw vragen kunnen wij een specifiek antwoord geven dat op uw situatie van toepassing is (toezegging). Het kan ook zijn dat u een algemener antwoord van ons krijgt. Of dat u algemene informatie leest op onze website. Dit komt omdat wij ook een voorlichtende taak hebben. Om deze taak goed uit te kunnen voeren, moeten wij vrijelijk algemene informatie kunnen geven zonder dat wij hieraan in specifieke situaties gebonden zijn. Wanneer u met succes een beroep op het vertrouwensbeginsel kunt doen, is afhankelijk van de situatie.
Stelt u ons echter een specifieke vraag en krijgt u hierop een antwoord of een toezegging, of nemen wij bewust een standpunt in? Dan kunt u er in de meeste situaties vanuit gaan dat dit antwoord juist is. Dit geldt nog meer voor het beleid van de staatssecretaris van Financiën en voor een vaststellingsovereenkomst die u met ons sluit. U mag erop vertrouwen dat wij ons houden aan ons eigen beleid en aan vaststellingsovereenkomsten die wij hebben afgesloten.
Inlichtingen
Bij een antwoord op een verzoek om inlichtingen kunt u denken aan antwoorden die de BelastingTelefoon u geeft. Hieraan kunt u geen vertrouwen ontlenen, behalve als u:
- handelt op basis van de algemene informatie, die achteraf gezien onjuist of onvolledig was
- niet had hoeven beseffen dat de informatie onjuist of onvolledig was.
Voorbeeld
U vult digitaal uw belastingaangifte inkomstenbelasting in. In het programma wordt een berekening gegeven van de belasting die u moet betalen. Volgens deze berekening hoeft u op basis van de gegevens die u hebt ingevuld geen belasting te betalen. Uit de uiteindelijke aanslag inkomstenbelasting blijkt echter dat u wel een bedrag moet betalen. Kunt u een beroep doen op het vertrouwensbeginsel?
Nee, in dit geval wordt er een inlichting gegeven. Volgens de rechter kunt u niet vertrouwen op de berekening die u krijgt wanneer u de aangifte invult. Vooral niet omdat bij de berekening de mededeling stond dat u er geen rechten aan kunt ontlenen.
Toezegging
Een toezegging is een door ons ingenomen en kenbaar gemaakt standpunt. Een standpunt geldt vaak in een individueel geval, waarbij alle feiten en bijzondere omstandigheden voor dat specifieke geval zijn meegenomen.
Wij zijn niet gebonden aan een toezegging als:
- de gegevens die u hebt verstrekt niet juist en volledig zijn, of als
- de toezegging zo duidelijk in strijd is met toepassing van een juiste wetstoepassing dat u in alle redelijkheid niet mag verlangen dat wij de toezegging nakomen
Voorbeeld
U vraagt in een brief om een standpunt over een bepaalde belastingzaak en zet uw mening uitgebreid op papier. In de laatste zin van de brief schrijft u: "Deelt u mijn standpunt?".
Wij schrijven daarop een brief terug waarin wij in detail en duidelijk uitleggen waarom wij vinden dat uw standpunt niet juist is. De brief wordt afgesloten met de zin: "De conclusie moet helaas zijn dat ik uw standpunt deel", waarbij dus vergeten is het woord 'niet' te typen. Kunt u deze brief in redelijkheid opvatten als een toezegging?
In dit geval kunt u dat in redelijkheid niet volhouden. Het moet aan de hand van de volledige tekst en samenhang van de brief voor u duidelijk zijn geweest dat wij duidelijk een andere mening hadden.
Bewuste standpuntbepaling
Als wij bewust een standpunt hebben ingenomen, kunt u hieraan vertrouwen ontlenen. Wij kunnen ook een bewust standpunt innemen door de manier waarop wij handelen of omdat wij juist nalaten te handelen. Hierbij gaat het erom dat u er onder de gegeven omstandigheden in redelijkheid van uit mocht gaan dat wij hiermee bewust een standpunt innemen.
Voorbeeld
Stelt u in de aangifte inkomstenbelasting een aftrekpost uitdrukkelijk aan de orde door ons te vragen om een expliciet standpunt over deze aftrekpost? En wordt deze aangifte daarna afgedaan zonder dat wij vragen aan u stellen?
Dan heeft de inspecteur niet daadwerkelijk een bewust standpunt ingenomen over de aftrekpost. U weet niet beter dan dat de aftrekpost, waar u toch speciale aandacht voor had gevraagd door deze uitdrukkelijk en gemotiveerd aan de orde te stellen, is geaccepteerd.
Als wij de aangifte afdoen zonder vragen te stellen terwijl u om een standpunt hebt gevraagd, dan legt de rechter dit uit als dat wij instemmen met uw standpunt.
Bij het vertrouwensbeginsel is het niet van belang hoe wij ten opzichte van anderen hebben gehandeld. Het gaat om ons handelen of nalaten tegenover u en het vertrouwen dat u daaraan mag ontlenen.
Beleid
In de dagelijkse praktijk is het beleid van de minister van Financiën van groot belang. U mag van ons verwachten dat wij die standpunten toepassen. U mag er dus op vertrouwen dat de inspecteur het beleid toepast.
Vaststellingsovereenkomst
Is er onzekerheid of onenigheid tussen u en ons? Dan kunnen wij deze onzekerheid of onenigheid opheffen door een vaststellingsovereenkomst met u te sluiten.
Aan zo'n vaststellingsovereenkomst kunt u vertrouwen ontlenen. Dat geldt echter niet als u onjuiste informatie hebt verstrekt of als de vaststellingsovereenkomst zozeer in strijd is met de wet dat u er niet op mag rekenen dat wij de overeenkomst nakomen.