5.00.00 Overige algemene bepalingen

5 Het openen van brieven

5.1 Algemeen

In de internationale postvoorschriften wordt een onderscheid gemaakt tussen briefpostzendingen en postpakketten. Briefpostzendingen vallen onder het briefgeheim van artikel 13 van de Grondwet. In zijn algemeenheid zal daarvan sprake zijn wanneer het communicatie betreft die plaatsvindt in een gesloten enveloppe, althans in een verpakking die het oogmerk van de afzender tot uitdrukking brengt dat derden van de inhoud geen kennis nemen.

Onder briefpostzendingen vallen:

• brieven;

• briefkaarten;

• gedrukte stukken;

• braillestukken;

• (brief)pakjes (petit paquets)

Zie voor een toelichting van het begrip (brief)postzendingen onderdeel 43.00.00, paragraaf 1.1.1 van dit Handboek.

Als er twijfel bestaat of de zending wel of niet als brief aangemerkt moet worden, -en dat zal zich met name voordoen bij (brief)pakjes- moet ervoor worden gekozen de zending als een brief te behandelen. Zo wordt dan altijd aan de vereiste procedure voldaan.

Het briefgeheim is onschendbaar. Alleen in gevallen die in de wet worden genoemd, kan hier op last van de rechter van worden afgeweken.
(artikel 13, lid 1, Grondwet)

Brief openen

In twee situaties mag u een brief openen:

1. De rechter-commissaris kan, op verzoek van de inspecteur, bevel geven een brief te openen. In dat geval gelden de volgende voorwaarden:

   
   

   (artikel 1:36 Algemene douanewet)

   • De inspecteur heeft het vermoeden dat zich in de brief goederen 1) bevinden.

   • De brief bevindt zich bij een instelling die zich met het vervoer van de brief bezighoudt. Bijvoorbeeld de Post.

2. De afzender van de brief heeft toestemming gegeven om de brief te openen. Deze toestemming van de afzender kan blijken uit een volledig ingevuld groen etiket "DOUANE" (c1) aan de brief of een niet geheel volledig ingevuld etiket "douane"(c1) vergezeld van een volledig ingevulde douaneverklaring (c2/cp 3); in het laatste geval kan op het groene etiket worden volstaan met de woorden: "Douane- Mag ambtshalve worden geopend".

1) Onder goederen worden alle goederen verstaan ook eventuele documenten en bescheiden zoals paspoorten.

Naar boven

5.2 Procedures en ambtelijke werkzaamheden

Wanneer u bij het openen van de brief een redelijk vermoeden van een strafbaar feit krijgt waarvoor de douane geen opsporingstaak heeft neemt u contact op met de contactambtenaar douane. De contactambtenaar zal verdere actie ondernemen.
Deze situatie doet zich bijvoorbeeld voor als u een vals paspoort aantreft. De contactambtenaar zal in dit geval schriftelijk aangifte doen bij de Officier van Justitie of de politie onder gelijktijdige overhandiging van het paspoort.

Naar boven

5.3 Nadere bepalingen

De volgende pakketten worden door de Post ten invoer aangegeven en daarna zonder schending van de zegels verder verstuurd ter uitreiking aan de belanghebbende:

• pakketten die voorzien zijn van officieel cachet en andere dergelijke diplomatieke stukken die worden verstuurd naar:

  1. een in Nederland gevestigde Nederlandse regeringsinstantie;

  2. het Internationale Gerechtshof;

  3. de leden, de griffier en andere functionarissen van het Permanente Hof van Arbitrage;

  4. het adres van een in Nederland gevestigde ambassade, gezantschap of consulaat of een ambassadeur, gezant of consul die in Nederland zijn hoofdverblijf heeft.

U mag brieven of documenten niet openen of vasthouden als er sprake is van diplomatieke of consulaire koerierszendingen die bestaan uit:

• officiële brieven;

• andere diplomatieke- of consulaire documenten;

• voor officieel gebruik bestemde goederen, van al dan niet in Nederland gevestigde diplomatieke zendingen of consulaire posten.

Naar boven

5.4 Uitzonderingen

Zie voor de uitzonderingen bij het openen van brieven de uitzonderingen in hoofdstuk 1, paragraaf 1.4.