10.60.00 Tabak, ruwe en (gedeeltelijk) bereide tabak

5 Tarieven en vaststelling van de tarieven

5.1 Algemeen

De actuele en de historische tarieven zijn te vinden in de Tarievenlijst accijns en verbruiksbelasting op www.douane.nl.

De tarieven van de accijns voor tabaksproducten zijn opgenomen in artikel 35, eerste lid van de WA. De accijns wordt in de meeste gevallen voldaan door voldoening op aangifte.

Het accijnstarief voor tabaksproducten kent drie categorieën:

1. Voor sigaren bestaat het tarief uit een percentage van de kleinhandelsprijs (ad valorem accijns).

2. Voor sigaretten bestaat het tarief uit een percentage van de kleinhandelsprijs (ad valorem accijns) verhoogd met een bedrag per 1.000 stuks (specifieke accijns).

3. Voor rooktabak bestaat het tarief uit een bedrag per kg. Dit tarief geldt in voorkomende gevallen ook voor bijvoorbeeld zeer fijn gesneden ruwe tabak en waterpijptabak.

Bij een zelfde hoeveelheid sigaren of sigaretten is het accijnsbedrag van goedkope sigaren of sigaretten dus lager dan dat van duurdere sigaren of sigaretten. Om te voorkomen dat sigaretten te goedkoop op de markt komen, is er een minimum accijnsbedrag per 1.000 stuks vastgesteld. Als de berekende accijns op basis van de vastgestelde tarieven tot een lager bedrag leidt dan het minimumtarief, moet het minimumbedrag worden genomen.

Wijziging tarief accijns voor tabaksproducten

Wijziging van het accijnstarief vindt plaats door:

• een autonome tariefsverhoging van het accijnstarief om meer belastingopbrengst te verkrijgen of

• de bijstelling van de gewogen gemiddelde kleinhandelsprijs (zie paragraaf 5.3).

Hierna wordt in dit hoofdstuk op de tariefswijzigingen nader ingegaan, waarbij de kleinhandelsprijs een belangrijke rol speelt.

Naar boven

5.2 Kleinhandelsprijs

5.2.1 Accijns en de kleinhandelsprijs

Aangezien (een deel van) de accijns voor sigaren en sigaretten wordt berekend over de kleinhandelsprijs is die kleinhandelsprijs van groot belang bij het vaststellen van het accijnsbedrag.

De kleinhandelsprijs is het bedrag waarvoor de tabaksproducten aan de verbruiker worden verkocht. Deze kleinhandelsprijs moet op de accijnszegels zijn vermeld.

De kleinhandelsprijs wordt vastgesteld door degene die de tabaksproducten in de handel brengt. In het algemeen is dit de fabrikant of de importeur van de tabaksproducten. Zij zijn vrij in het vaststellen van de kleinhandelsprijs, op voorwaarde dat alle belastingen en de kosten van de verpakking hierin zijn inbegrepen (WA, artikel 35, tweede lid). Wettelijk gezien is er geen minimumprijs vastgesteld voor tabaksproducten, maar de KHP moet wel zodanig hoog zijn dat daarin tenminste het volledige bedrag van het geldende (minimum)accijnstarief, de kosten van de verpakking en de daarover berekende OB zijn opgenomen. De producent mag dus niet een deel van de accijns en OB voor eigen rekening nemen om zijn producten te pushen.

De verkoop aan de verbruiker gebeurt in de regel door de kleinhandelaar, maar ook de fabrikant of de importeur kan in een eigen verkooppunt rechtstreeks aan de verbruiker leveren. Voor eenzelfde tabaksproduct moet in beide gevallen dezelfde kleinhandelsprijs worden aangehouden (WA, artikel 94, eerste lid). Kortingen en prijsverminderingen tussen leverancier en wederverkoper worden niet op de kleinhandelsprijs in mindering gebracht (zie ook paragraaf 14.4).

Naar boven

5.2.2 Accijns als geen kleinhandelsprijs is vastgesteld

1. In de volgende gevallen is accijns verschuldigd voor tabaksproducten waarvoor geen kleinhandelsprijs is vastgesteld:

1. tabaksproducten die binnen de AGP anders dan als grondstof worden verbruikt (WA, artikel 2, tweede lid). De accijns wordt berekend over de kleinhandelsprijs, die door vergelijking wordt vastgesteld (WA, artikel 35, derde lid).

2. tabaksproducten waarvoor de heffing van rechten bij invoer achterwege wordt gelaten of de heffing van een forfaitair accijnstarief van toepassing is overeenkomstig artikel 7:17 van de ADR. De accijns wordt berekend op basis van de ADR.

3. tabaksproducten waarvan niet kan worden aangetoond dat zij op regelmatige wijze uit een AGP zijn uitgeslagen (WA, artikel 2, eerste lid, onderdeel a). De accijns wordt berekend over de kleinhandelsprijs, die door vergelijking wordt vastgesteld.

4. tabaksproducten die zijn vervaardigd op een plaats waar dat niet is toegestaan op grond van artikel 5, eerste lid, onderdeel a van de WA (WA, artikel 2, eerste lid, onderdeel c). De accijns wordt berekend over de kleinhandelsprijs, die door vergelijking wordt vastgesteld.

Naar boven

5.3 Accijnstarief gebaseerd op de gewogen gemiddelde kleinhandelsprijs (WAP)

De structuurrichtlijn Tabak bepaalt dat de accijns op sigaretten en rooktabak aan een minimum is gebonden. Nederland voldoet hieraan door er voor te zorgen dat de totale accijns van de gewogen gemiddelde kleinhandelsprijs (Weighted Average Price - WAP), voor sigaretten ten minste 60% is. Voor rooktabak hanteert Nederland per 1-1-2017 geen minimumtarief meer, maar een vast bedrag per kilogram.

De gewogen gemiddelde kleinhandelsprijs is gelijk aan de op basis van de kleinhandelsprijs berekende totale waarde van alle tot verbruik uitgeslagen sigaretten respectievelijk rooktabak, gedeeld door de totale hoeveelheid tot verbruik uitgeslagen sigaretten respectievelijk rooktabak. (WA, artikel 36, tweede lid).

De gewogen gemiddelde kleinhandelsprijs wordt uiterlijk op 1 maart van elk jaar gepubliceerd op basis van de tot verbruik uitgeslagen sigaretten respectievelijk rooktabak in het voorgaande kalenderjaar(WA, artikel 36, eerste lid).
Als blijkt dat de gewogen gemiddelde kleinhandelsprijs is gewijzigd, worden per de eerste dag van de vierde kalendermaand na afloop van de maand van publicatie de accijnstarieven aangepast (WA, artikel 36, zesde lid).

Naar boven

5.4 Omzetbelasting

De omzetbelasting wordt geheven volgens het systeem van de Wet op de Omzetbelasting. Dit betekent dat iedere schakel in de keten de omzetbelasting over de in rekening gebrachte vergoeding afdraagt en dat dit niet meer alleen voor het gehele bedrag plaatsvindt door de fabrikant of importeur.

Naar boven

5.5 Voorbeelden van accijnsberekening

Bij het berekenen van de accijns vormt de kleinhandelsprijs het uitgangspunt. Als deze niet bekend is, wordt uitgegaan van de kleinhandelsprijs van vergelijkbare producten.

De accijns van sigaretten is een percentage van de kleinhandelsprijs, vermeerderd met een bedrag per hoeveelheid. Het totale bedrag is aan een minimum onderworpen.

De accijns van rooktabak is een vast bedrag per kilogram.

De accijns van sigaren is uitsluitend een percentage van de kleinhandelsprijs.

De volgende voorbeelden worden gebruikt om de systematiek voor het berekenen van de accijns toe te lichten. De daarin genoemde tarieven zijn geldig op 1-1-2022, en kunnen inmiddels veranderd zijn. Kijk voor de actuele tarieven in WA, 35, eerste lid.

Naar boven

5.5.1 Voorbeeld berekening accijns voor sigaretten

Ga voor de juiste bedragen en percentages voor de berekening van de accijns altijd naar de actuele tarievenlijst op www.douane.nl.

Gegevens: de accijns van sigaretten is 5% van de kleinhandelsprijs, vermeerderd met € 223,82 per 1.000 stuks. Het totale bedrag van de accijns bedraagt tenminste € 243,25 per 1.000 stuks (minimumbedrag). De kleinhandelsprijs in dit voorbeeld bedraagt € 8,50 per pakje van 20 stuks. De zending bestaat uit 50 pakjes.
Bij de berekening van de accijns over de 50 pakjes (1.000 stuks) sigaretten gaat de behandelaar als volgt te werk:

Naar boven

5.5.2 Voorbeeld berekening accijns voor sigaretten met toepassing van het minimumbedrag

Gegevens: de accijns van sigaretten is 5% van de kleinhandelsprijs, vermeerderd met € 223,82 per 1.000 stuks. Het totale bedrag van de accijns bedraagt tenminste € 243,25 per 1000 stuks. De kleinhandelsprijs in dit voorbeeld bedraagt € 355,00 per 1.000 stuks (€ 7,10 per pakje van 20 stuks). Bij de berekening van de accijns over 50 pakjes van 20 stuks sigaretten gaat de behandelaar als volgt te werk:

Naar boven

5.5.3 Voorbeeld berekening accijns voor bijzondere tabaksproducten

Bijzondere tabaksproducten zijn bijvoorbeeld kruidensigaretten (aangemerkt als sigaretten), bluntwraps, waterpijptabak en kruidenmengsels bestemd om te worden gerookt (aangemerkt als rooktabak).

De prijs waarvoor bijzondere tabaksproducten worden verkocht aan consumenten, is aan te merken als de kleinhandelsprijs. Omdat er geen vaste prijs is vastgesteld, kan het voorkomen dat een zelfde product voor verschillende prijzen wordt aangeboden. In geval van naheffing wordt de kleinhandelsprijs bepaald door vergelijking met soortgelijke producten waarvan wel een (eenduidige) prijs bekend is en wordt de laagst bekende verkoopprijs als kleinhandelsprijs aangemerkt. Als er geen vergelijkingsmateriaal beschikbaar is, wordt uitgegaan van het minimum accijnsbedrag (zie 5.1).

Voorbeeld 1

Gegevens: 50 kleinhandelsverpakkingen met bluntwraps. Het gaat om verpakkingen met zes blaadjes per verpakking. Het blijkt dat deze verpakkingen voor € 5,00 per stuk worden verkocht. Een verpakking weegt 20 gram. Totaal gewicht is 1 kg. Totale kleinhandelsprijs is € 250,00. Bluntwraps worden aangemerkt als rooktabak. Het totale bedrag van de accijns bedraagt € 160,91 per kg.

Voorbeeld 2

Gegevens: 1.000 kruidensigaretten met een totale lengte van 12 cm en met een lengte zonder mondstuk of filter van 10 cm. Verkoopprijs per stuk: € 1. Totale kleinhandelsprijs: € 1.000,00. Totaal aantal sigaretten: voor de berekening van de accijns wordt een sigaret aangemerkt als twee sigaretten wanneer het, zonder filter of mondstuk, meer dan 8 cm doch niet meer dan 11 cm lang is, en als drie sigaretten wanneer het, zonder filter of mondstuk, meer dan 11 doch niet meer dan 14 cm lang is, enzovoort. (WA, artikel 35, vierde lid). In dit geval wordt de accijns dus berekend naar 2.000 sigaretten. Het totale bedrag van de accijns bedraagt ten minste € 243,25 per 1000 sigaretten (minimumbedrag).Bij de berekening van de accijns en omzetbelasting gaat de behandelaar als volgt te werk: