2.50.00 Geautoriseerde marktdeelnemer
1 Inleiding
In dit deel van het Handboek vindt u een algemene beschrijving van de formaliteiten en aanwijzingen voor uw werkzaamheden, die verband houden met de status van geautoriseerde marktdeelnemer, ook wel Authorized Economic Operator (verder: AEO-houder) genoemd.
De AEO-status verleent de houder van een AEO-certificaat faciliteiten met betrekking tot veiligheidsgerelateerde douanecontroles en/of voor in de douanewetgeving vastgelegde vereenvoudigingen. Voor zover deze faciliteiten consequenties hebben voor de toepassing van de douanewetgeving zijn deze opgenomen in de specifieke onderdelen van het Handboek Douane die daar betrekking op hebben.
Naar boven1.1 Algemeen
Een marktdeelnemer is een persoon die zich in het kader van zijn bedrijf bezighoudt met activiteiten waarop de douanewetgeving
betrekking heeft.
(artikel 1, punt 12 TVo.
CDW)
Een AEO-houder is een geautoriseerde marktdeelnemer, dat wil zeggen een ondernemer die een AEO-certificaat heeft verkregen en die daarom in de gehele Unie als betrouwbaar wordt beschouwd op het gebied van douanetransacties. (artikel 5bis, lid 1 CDW)
Naar boven1.1.1 Wettelijke bepalingen
EU-bepalingen Met betrekking tot de AEO—houder zijn de volgende EU-bepalingen (uit het CDW en de TVo. CDW) van belang:
-
de AEO-houder komt in aanmerking voor faciliteiten met betrekking tot veiligheidsgerelateerde douanecontroles en/of voor in de douanewetgeving vastgelegde vereenvoudigingen.
(artikel 5bis, lid 1 CDW jo artikel 14bis - artikel 14ter TVo. CDW) -
om voor die faciliteiten in aanmerking te komen moet de AEO-houder aan een aantal criteria voldoen.
(artikel 5bis, lid 2 CDW jo artikel 14octies - a rtikel 14duodecies TVo. CDW) -
er is een aparte procedure voor het aanvragen en het afgeven van AEO-certificaten.
( artikel 14quater - artikel 14septies en artikel 14terdecies - artikel 14sexdecies TVo. CDW) -
er zijn bepalingen met betrekking tot de rechtsgevolgen van AEO-certificaten, de schorsing en de intrekking van AEO-certifcaten en de uitwisseling van informatie.
( artikel 14octodecies - artikel 14quinvicies TVo. CDW)
In de volgende paragrafen worden deze onderwerpen verder uitgewerkt.
Naar boven1.1.2 Nationale bepalingen
Er zijn geen nationale wettelijke bepalingen vastgesteld. Wel is nationaal besloten om naast de wettelijke AEO faciliteiten, een aantal extra voordelen toe te kennen aan een AEO-houder. Deze worden behandeld in paragraaf 1.3.7 van dit onderdeel.
Naar boven1.2 Soorten AEO-certificaten
Er zijn drie soorten AEO-certificaten:
-
Het AEO-certificaat douanevereenvoudigingen AEO-C;
Dit certificaat wordt afgegeven aan marktdeelnemers die voor vereenvoudigingen volgens de douanewetgeving in aanmerking willen komen. Zo komt een houder van dit certificaat bijvoorbeeld gemakkelijker in aanmerking voor een vergunning domiciliëringsprocedure in het vrije verkeer brengen dan een bedrijf dat geen AEO-certificaat heeft. Bij de aanvraag hoeven bepaalde gegevens niet meer verstrekt te worden. -
Het AEO-certificaat veiligheid AEO-S;
Dit certificaat wordt afgegeven aan marktdeelnemers die in aanmerking willen komen voor faciliteiten bij de douanecontroles betreffende de veiligheid bij de binnenkomst van goederen in het douanegebied van de Unie of bij het verlaten van goederen uit dit douanegebied. Een houder van dit certificaat is bijvoorbeeld aan minder fysieke controles en controles van bescheiden onderworpen dan een bedrijf dat geen AEO-certificaat heeft. -
Het AEO-certificaat douanevereenvoudigingen/veiligheid (verder: "AEO-combicertificaat= AEO-F"). Dit certificaat is bedoeld voor marktdeelnemers die voor de onder a bedoelde vereenvoudigingen en voor de onder b bedoelde faciliteiten in aanmerking willen komen.
( artikel 14bis, lid 1 Tvo. CDW)
1.3 AEO-faciliteiten
De AEO-houder komt in aanmerking voor faciliteiten met betrekking tot veiligheidsgerelateerde douanecontroles en/of voor in de douanewetgeving vastgelegde vereenvoudigingen. De faciliteiten verschillen per soort AEO-certificaat.
De volgende AEO-faciliteiten worden, afhankelijk van het soort AEO-certificaat verleend:
-
Het AEO-certificaat douanevereenvoudigingen:
-
hergebruik onderzoeksgegevens bij vereenvoudigde procedures (zie 1.3.1)
-
minder fysieke controles en controles van bescheiden (zie 1.3.4)
-
voorrang bij controles (zie 1.3.5)
-
keuze van de plaats van controle (zie 1.3.6)
-
-
Het AEO-certificaat veiligheid:
-
vooraf in kennis stellen van een voorgenomen fysieke controle (zie 1.3.2)
-
indienen van een beperkte gegevensset bij summiere aangiften (zie 1.3.3)
-
minder fysieke controles en controles van bescheiden
-
voorrang bij controles
-
keuze van de plaats van controle.
-
-
Het AEO-combicertificaat.
De houder van een dergelijk AEO-combicertificaat geniet alle bovengenoemde faciliteiten.
(artikel 14ter, lid 1, 2, 3 en 4 TVo. CDW)
Let op:
Faciliteiten moeten aan een AEO-houder kunnen worden toegekend met inachtneming van de rol die deze marktdeelnemer in het logistieke proces c.q. de keten vervult.
Naar boven1.3.1 Hergebruik onderzoeksgegevens bij vereenvoudigde procedures
Als een houder van een AEO-certificaat douanevereenvoudigingen of AEO-combicertificaat een aanvraag indient voor een of meer vergunningen die zijn genoemd in artikel 14ter TVo. CDW, dan onderzoeken de douaneautoriteiten van alle lidstaten niet opnieuw de criteria die reeds zijn onderzocht toen het AEO-certificaat werd afgegeven. Het gaat om de volgende vergunningen:
-
vereenvoudigde aangifteprocedure brengen in het vrije verkeer
-
domiciliëringsprocedure brengen in het vrije verkeer
-
vereenvoudigde aangifte tot plaatsen onder het stelsel van douane-entrepots
-
domiciliëringsprocedure plaatsing onder het stelsel van douane-entrepots
-
vereenvoudigde aangifte en domiciliëringsprocedure plaatsing onder de regeling actieve veredeling, behandeling onder douanetoezicht of tijdelijke invoer
-
vereenvoudigde aangifte en domiciliëringsprocedure uitvoer en passieve veredeling
-
lijndienst artikel 313bis en 313ter TVo. CDW
-
toegelaten afzender voor het aantonen van de communautaire status
-
vereenvoudigingen douanevervoer
-
toegelaten geadresseerde TIR
-
toegelaten afzender zelfafgifte controle-exemplaar T5.
(artikel 14ter, lid 1 TVo. CDW)
Naar boven1.3.2 Vooraf in kennis stellen van voorgenomen fysieke controle
Deze faciliteit biedt de mogelijkheid om de indiener van de summiere aangifte (ENS/SAL), die beschikt over een AEO-S of AEO-F certificaat, vooraf te informeren wanneer een zending is geselecteerd voor een scan of een fysieke controle.
Om onnodig oponthoud in de logistiek te voorkomen, is besloten om naast de indiener van de summiere aangifte, ook afhandelaren (luchtzijde) en stuwadoors (zeezijde) die beschikken over een certificaat AEO-S of AEO-F certificaat, vooraf te informeren over een voorgenomen fysieke controle. Deze marktdeelnemers zorgen voor de logistieke afhandeling van de lading en bieden de geselecteerde zendingen bij de Douane aan.
Naar boven1.3.3 Minder fysieke controles en controles van bescheiden
De Douane onderwerpt houders van een AEO-certificaat aan minder fysieke controles en controles van bescheiden dan andere marktdeelnemers. Dit wordt gerealiseerd door aan een AEO-houder een lagere risicoscore toe te kennen. Uitgangspunt is dat een AEO-gecertificeerd bedrijf 50% minder wordt gecontroleerd dan een niet gecertificeerd bedrijf, werkzaam in dezelfde branche. Goederen waarvoor geen vermindering mogelijk is, op grond van afspraken met andere handhavingsdiensten (bijvoorbeeld voor veterinaire goederen), zijn uitgezonderd van deze controlereductie.
Verder kan de Douane hiervan afwijken in geval van een bijzonder risico of controleverplichtingen overeenkomstig andere EU-wetgeving.
(artikel 14ter, lid 4 TVo.
CDW)
Hierna wordt per douaneproces uitgelegd aan wie de faciliteit wordt verleend en over welk AEO-certificaat de marktdeelnemer moet beschikken.
Proces Binnenbrengen
In dit proces controleert de Douane op de veiligheid van de goederenstroom. Om in dit proces in aanmerking te komen voor minder fysieke controles, moet de marktdeelnemer beschikken over een AEO-certificaat Veiligheid, dan wel een AEO-combicertificaat.
Let op:
De vermindering van 50% op het aantal fysieke controles wordt alleen toegekend als de indiener van de summiere aangifte EN de feitelijke importeur (vak "Geadresseerde") beschikken over een AEO-certificaat Veiligheid, dan wel een AEO-combicertificaat. Goedgekeurd wordt dat deze faciliteit ook wordt verleend als op het moment van het indienen van de summiere aangifte de feitelijke importeur niet bekend is en dus een voorliggende schakel in de logistieke keten wordt vermeld in het vak "Geadresseerde". Wel moet deze dan ook beschikken over een AEO-certificaat Veiligheid, dan wel een AEO-combicertificaat.
Proces Invoer
In het proces Invoer controleert de Douane vooral op fiscale aspecten. Om in aanmerking te komen voor de vermindering van 50% op het aantal fysieke controles, moet de marktdeelnemer die als aangever in de aangifte voor het brengen in het vrije verkeer is vermeld, beschikken over een AEO-certificaat Douanevereenvoudigingen, dan wel een AEO-combicertificaat. Dit geldt niet voor goederen waarvoor bescheiden moeten worden overgelegd, die de wegvoering van de goederen verhinderen, zoals bijvoorbeeld een CITES-vergunning (nodig voor het in het vrije verkeer kunnen brengen van beschermde dier- en plantensoorten).
Proces Uitvoer
In het proces Uitvoer controleert de Douane zowel op fiscale aspecten als op veiligheid. In de uitvoeraangifte zijn de veiligheidsgegevens van bijlage 30bis TVo. CDW opgenomen. Dit in tegenstelling tot de inkomende goederenstroom, waarbij de veiligheidsgegevens van bijlage 30bis TVo. CDW in een afzonderlijke summiere aangifte worden opgenomen. Om in aanmerking te komen voor de vermindering van 50% op het aantal fysieke controles, moet de marktdeelnemer die als aangever in de aangifte ten uitvoer is vermeld, beschikken over een certificaat AEO-combicertificaat.
De controlereductie is niet van toepassing op:
-
goederen waarvoor bescheiden moeten worden overgelegd, die de wegvoering van de goederen verhinderen
-
goederen die ten uitvoer worden aangegeven met aanvraag van landbouwrestitutie. Voor deze goederen geldt namelijk een wettelijk voorgeschreven controlepercentage op grond van Verordening (EG) nr.1276/2008.
Controle achteraf
Een controle achteraf, zoals bijvoorbeeld een administratieve controle na de invoer of na de uitvoer, valt niet onder de 50% controlereductie. Deze controles worden geselecteerd op basis van risicoanalyse. Daarbij houdt de Douane rekening of de betrokken partijen beschikken over een AEO-certificaat.
Naar boven1.3.4 Voorrang bij controles
Deze faciliteit biedt de houders van een AEO-certificaat voorrang ten opzichte van andere marktdeelnemers bij controles bij binnenkomst en uitgaan en controles in het kader van een douaneaangifte.
Als de Douane een fysieke controle instelt, wordt deze met voorrang uitgevoerd.
(artikel 14ter lid 4 TVo.
CDW)
1.3.5 Keuze van de plaats van controle
Op verzoek van de AEO kan een controle na toestemming van de Douane op een andere plaats worden verricht. Zie voor meer informatie
over het verschuiven van een fysieke controle paragraaf 6.2.4 van onderdeel 12.00.00 van dit Handboek.
(artikel 14ter lid 4 TVo.
CDW)
1.3.6 Nationale faciliteiten voor AEO-houders
Naast de AEO-faciliteiten die genoemd worden in de EU-regelgeving zijn er binnen Nederland een aantal faciliteiten toegekend aan AEO-houders, waar in andere lidstaten geen beroep op kan worden gedaan. Door de Staatssecretaris van Financiën is onder andere een besluit genomen over de te stellen zekerheid door de houders van een AEO-certificaat Douanevereenvoudigingen (AEO-C) of Combi-certificaat (AEO-F).
Voor het verminderen van de zekerheid kennen we de volgende mogelijkheden:
De zekerheid met betrekking tot schorsingsregelingen en Ruimte voor tijdelijke opslag
De zekerheid met betrekking tot communautaire accijnsgoederen
De zekerheid met betrekking tot douanevervoer
De zekerheid met betrekking tot in het vrije verkeer brengen
Schorsingsregelingen en Ruimte voor tijdelijke opslag
Voor een AEO-C of AEO-F kan de zekerheid voor de regeling extern douanevervoer, douane-entrepot, actieve verdeling (schorsing), BOD en tijdelijke invoer op 0% worden vastgesteld.
Voor een AEO-C of AEO-F kan de zekerheid voor het plaatsen van goederen in een ruimte voor tijdelijke opslag op 0% worden vastgesteld.
Communautaire accijnsgoederen
Voor AEO-houders (al dan niet in combinatie met een AGP of IVB) kan worden bepaald dat de te stellen zekerheid op 5% van het accijnsbelang komt te liggen. Voor het betrekken van tabakszegels wordt de zekerheid vastgesteld op 5% van het uitstaande krediet.
Douanevervoer
In de EU-regelgeving is de te stellen zekerheid nauwkeurig bepaald. De ondergrens ligt bij 0% voor niet-risicogoederen en
bij 30% voor goederen met een verhoogd frauderisico. Een AEO-C of AEO-F wordt geacht te voldoen aan alle eisen zoals die voor
matiging van de vervoerszekerheid tot 50%, of 30% als het fraudegevoelige goederen betreft gelden en zoals deze worden gesteld
bij het ontheffen van de vervoerszekerheid van het bij vergunning vastgestelde referentiebedrag.
Art. 379 en 380 TVo. CDW, bijlage 44 quater en bijlage 46ter van de TVo. CDW.
Het gaat hierbij om de volgende eisen:
-
goede administratie van goederenbewegingen
-
geen overtredingen in de sfeer van de douane
-
financieel gezond
-
al langer aangever voor douanevervoer
-
hoog niveau van samenwerking
-
controle over het vervoer
In het vrije verkeer brengen
De EU-regelgeving laat weinig onduidelijkheid bestaan over de te volgen werkwijze als goederen in het vrije verkeer worden
gebracht. Men kan kiezen voor directe betaling of een uitstelregeling. Deze uitstelregelingen kennen we in de vorm van het
maandkrediet of de periodieke aangifte. Beide regelingen vragen een 100% zekerheid voor het bedrag waarvoor uitstel van betaling
wordt genoten. Uitzondering is de bijzondere bestemming. Hiervoor is het stellen van zekerheid facultatief. Voor een AEO-C
of AEO-F kan de zekerheid voor het plaatsen van goederen onder de regeling bijzondere bestemming op 0% worden vastgesteld.
(Art.225 CDW en art
293 Tvo CDW)
Overeenstemmingscontrole door controle op verzegeling
Deze facilitering geldt voor houders van een AEO-combicertificaat en ziet op de controle van de Douane op de bedrijfsverzegeling van een vervoermiddel wat goederen naar het kantoor van uitgang vervoerd. Hierbij sluiten we aan bij de interne beheersingsmaatregelen (bedrijfseigen controlemechanismen) die het gecertificeerde bedrijfsleven in dat verband zelf neemt. Het voordeel voor het bedrijf is dat op het kantoor van Uitgang een fysieke controle zich dan kan beperken tot een controle van de bedrijfsverzegeling, mits de controle betrekking heeft op een uitvoerzending van een exporteur die in het bezit is van een AEO-combicertificaat. Steekproefsgewijs kunnen bij uitgaan zendingen nog wel fysiek worden gecontroleerd op omwisseling van de goederen en/of mogelijke smokkel – bijpak.
Overbrengen groupagezendingen
Op de luchthaven Schiphol is er voor gekozen om de overeenstemmingscontroles op het uitgaan in een zo laat mogelijk stadium te laten plaatsvinden. Dat wil zeggen dat deze controle plaatsvindt in de loodsen van de afhandelaren (de zgn. 1ste linieloodsen). De goederen worden veelal aangeleverd bij de groupageloodsen (de zgn. 2de linieloodsen) alwaar zij door de Trader at Exit worden afgemeld. Vanuit deze groupageloodsen worden de goederen, na belading, overgebracht naar de loodsen van de afhandelaren.Wanneer de afhandelaar, de Trader at Exit en de vervoerder van de goederen in het bezit zijn van een AEO-combicertificaat kan de Douane toestaan dat de overeenstemmingscontroles in de loodsen van de TaE plaatsvinden (d.m.v. fysieke controle of m.b.v. scanapparatuur).
Vaststellen hoogte zekerheid
Vanaf 1 juni 2014 mogen AEO-houders zelf de hoogte van de doorlopende zekerheid van de uitstelregeling maandbetaling- en DSI/AGS vaststellen. De regeling zal gelden tot 1 mei 2016 wanneer de Union Customs Code van kracht wordt. De AEO-houder moet zelf een schriftelijk verzoek indienen bij het competente zekerheidskantoor waarbij men zelf de hoogte van het bedrag aan zekerheid aangeeft. Na ontvangst van een dergelijk verzoek met daarin opgenomen het bedrag aan zekerheid geeft de douane een beschikking zekerheidstelling af met daarin opgenomen het door het AEO-bedrijf aangegeven bedrag. De enige controle door de Douane is dus nagaan of het bedrijf inderdaad AEO gecertificeerd is. Zie voor meer informatie Hoofdstuk 9 van onderdeel 27.00.00 van dit Handboek.
Naar boven
Privé