Ik heb vóór 2024 een belastingvrije schenking voor een koopwoning gekregen – hoe zit dat?

Vanaf 1 januari 2024 bestaat de eenmalige verhoogde schenking voor een eigen woning niet meer. Hebt u vóór 1 januari 2024 gebruik gemaakt van de verhoogde vrijstelling voor de eigen woning en wilt u informatie teruglezen? Dat kan op deze pagina:

• Wat bedoelen we met een eigen woning?
• Voorwaarden eenmalig verhoogde vrijstelling voor de eigen woning
• Hoe hoog is de eenmalig verhoogde vrijstelling voor de eigen woning?
• Kunt u een schenking voor uw eigen woning in meerdere jaren krijgen?
• Binnen welke termijn moet u het bedrag besteden?
• Hoe maakt u gebruik van de schenkingsvrijstelling voor de eigen woning?

Krijgt u in 2024 een schenking en wilt u weten waar u recht op hebt? Lees dan Tot welk bedrag is een schenking belastingvrij in 2024?

Wat bedoelen we met een eigen woning?

Met een eigen woning bedoelen we in de meeste gevallen een koopwoning. Een huurwoning of een verhuurd pand is in elk geval geen eigen woning. Lees meer bij Wat is een eigen woning?

Voorwaarden eenmalig verhoogde vrijstelling eigen woning

Dit zijn de voorwaarden:

• U was op het moment van de schenking tussen de 18 en 40 jaar. Of uw partner was toen tussen de 18 en 40 jaar. De dag van de 40e verjaardag telt nog mee.
• U of uw partner heeft niet eerder een verhoogde vrijstelling gebruikt voor een schenking van deze schenker. Hiermee bedoelen we een belastingvrije schenking voor uw eigen woning, een belastingvrije schenking voor een dure studie, óf een belastingvrije schenking die u vrij mag besteden. Heeft u of uw partner vóór 2010 een verhoogde vrijstelling gebruikt voor een schenking van uw ouder(s) en daarna niet meer? Lees dan of u nog recht hebt op een belastingvrij bedrag voor de eigen woning.
• U gebruikt het geld om:
  • een eigen woning te kopen
  • uw eigen woning te verbouwen of voor onderhoud aan uw eigen woning
  • de hypotheek of restschuld van uw eigen woning af te lossen
  • de rechten van erfpacht, opstal of beklemming van uw eigen woning af te kopen
  Lees waarvoor u het geld nog meer mag gebruiken en waarvoor niet.
• U kunt aannemelijk maken dat de schenking is betaald en dat u de schenking hebt gebruikt voor uw eigen woning. U mag voor de eenmalig verhoogde vrijstelling dus geen gebruikmaken van een schenking op papier.
• U gebruikt het geld voor uw eigen woning, binnen de bestedingstermijn van 3 kalenderjaren. Zo niet, dan moet u ons dit melden. Dat doet u uiterlijk op 31 mei na het laatste jaar waarin u het geld moet gebruiken voor de eigen woning. Over het bedrag dat u niet hebt gebruikt voor de eigen woning, betaalt u dan alsnog schenkbelasting.
• Hebt u de schenking in een overeenkomst vastgelegd? In de schenkingsovereenkomst mag niet staan dat de schenking kan worden herroepen of ontbonden. Behalve als de schenking niet op tijd voor de eigen woning is gebruikt.

We gaan hierna verder in op deze voorwaarden én leggen uit waar u rekening mee moet houden als u deze verhoogde vrijstelling wilt gebruiken.

De eenmalig verhoogde vrijstelling geldt per schenker

U mag dus 1 keer in uw leven een verhoogde vrijstelling gebruiken voor een schenking van dezelfde schenker.

In het jaar dat u deze schenking krijgt, vervalt de jaarlijkse vrijstelling. Deze schenker kan u daardoor niet óók nog het jaarlijkse bedrag belastingvrij schenken.

Andere personen mogen u wel een jaarlijkse belastingvrije schenking doen. Als u aan de voorwaarden voldoet, mag u daarvoor ook een eenmalig verhoogde vrijstelling gebruiken.

Sommige schenkingen moet u bij elkaar optellen

Namelijk als u de schenkingen krijgt van dezelfde persoon in hetzelfde kalenderjaar. Krijgt u een schenking van mensen die partners zijn van elkaar, bijvoorbeeld van uw opa en oma? Dan zien wij hen ook als 1 schenker.

Schenkingen aan u en uw partner moet u óók bij elkaar optellen. Hoe dat zit leest u bij Wie zijn partners voor de schenkbelasting?

Hoe hoog was de eenmalig verhoogde vrijstelling voor de eigen woning?

Dat hangt af van het jaar waarin u de vrijstelling voor de eigen woning voor het eerst gebruikte. We hebben de belastingvrije bedragen van 2019 tot en met 2023 voor u in een overzicht gezet.

U gebruikt de vrijstelling voor het eerst in	Belastingvrij bedrag
2023	€ 28.947
2022	€ 106.671
2021	€ 105.302
2020	€ 103.643
2019	€ 102.010

Kon u een schenking voor uw eigen woning in meerdere jaren krijgen?

Dat hing af van het 1e jaar waarin u gebruikmaakte van de vrijstelling voor de schenking voor uw eigen woning.

U maakte voor de 1e keer gebruik van de vrijstelling in de periode van 2017 tot en met 2021

U mocht de schenking in 1 jaar belastingvrij krijgen, maar ook in 2 of 3 aaneengesloten kalenderjaren. Als u bijvoorbeeld voor het eerst een schenking voor uw eigen woning in 2021 kreeg, dan kon de schenker deze in 2022 en 2023 aanvullen.

U maakte voor de 1e keer gebruik van de vrijstelling in 2022

U mocht de schenking in 1 jaar belastingvrij krijgen, of in 2 aaneengesloten kalenderjaren. Dit betekent dat als u voor het eerst een schenking voor de eigen woning in 2022 kreeg, de schenker deze alleen nog in 2023 kon aanvullen.

U maakte voor de 1e keer van de vrijstelling gebruik in 2023

U kon de schenking alleen in 2023 belastingvrij krijgen. U kon de schenking niet belastingvrij krijgen verspreid over meerdere jaren. Als u bijvoorbeeld voor het eerst een schenking voor uw eigen woning in 2023 kreeg van € 15.000, dan kan de schenker deze in 2024 en later niet aanvullen met € 13.947.

U of uw partner moest op elk moment dat u een deel van de schenking kreeg tussen de 18 en 40 jaar zijn. De dag van uw 40e verjaardag telt ook mee. U moest ook voldoen aan de rest van de voorwaarden en de vrijstelling ieder jaar aanvragen in de aangifte schenkbelasting.

Binnen welke termijn moet u het bedrag besteden?

Hebt u nog geen koopwoning of gaat u niet meteen verbouwen? Geen probleem. U mag het bedrag van de schenking tijdelijk apart zetten, als u de schenking maar uiterlijk binnen 2 kalenderjaren na de 1e schenking gebruikt voor de eigen woning.

Zorg ervoor dat u schriftelijk kunt bewijzen dat de schenking binnen de termijn is betaald en dat u het geld hebt gebruikt voor uw eigen woning. U mag voor de eenmalig verhoogde vrijstelling voor de eigen woning dus geen gebruikmaken van een schenking op papier.

Kreeg u de schenking voor uw eigen woning van uw ouders?

Dan mocht u in het 1e jaar dat u de vrijstelling gebruikt een deel besteden aan iets anders dan de eigen woning. Wij noemen dit 'het vrij te besteden bedrag'.

Voorwaarde is dat u het vrij te besteden bedrag aan ons doorgeeft in de aangifte schenkbelasting. Dat doet u in het 1e jaar dat u gebruikmaakt van de verhoogde vrijstelling voor de eigen woning. Voor dat deel van de schenking hoeft u dan geen bewijsstukken te laten zien.

1e jaar vrijstelling	Vrij te besteden bedrag
2023	€ 28.947
2022	€ 27.231
2021	€ 26.881
2020	€ 26.457
2019	€ 26.040

U moet doorgeven dat u gebruik wilt maken van deze vrijstelling

Dat doet u in de aangifte schenkbelasting. Op die manier laat u ons weten:

• welk deel van de schenking u al hebt besteed aan de eigen woning
• welk deel van de schenking u nog gaat besteden aan de eigen woning
• als u de schenking van uw ouder(s) krijgt:
  of u een deel van de schenking gaat besteden aan iets anders dan de eigen woning

Hoe maakt u gebruik van de schenkingsvrijstelling voor koopwoningen?

Die vraagt u aan in de aangifte schenkbelasting op Mijn Belastingdienst. Want u moet wél aangifte doen, ook bij een belastingvrije schenking.

Inloggen op Mijn Belastingdienst