10.03.00 Opiumwet

6 Proces aangiftebehandeling en werkzaamheden

6.1 Inleiding

In dit hoofdstuk leest u wat uw werkzaamheden zijn in het proces Aangiftebehandeling in het kader van het toezicht op de Opiumwet.

Voor het binnen en buiten het grondgebied van Nederland brengen is een opiumwetontheffing noodzakelijk en daarmee een verplicht bescheid
(DWU, artikel 162).

Binnen het proces aangiftebehandeling kunnen opiumwetmiddelen reeds in het kader van het proces binnenbrengen (pre-arrival) worden geselecteerd.

Daarnaast worden bij de verificatie van de aangifte voor een douaneregeling de aanwezige bescheiden en goederen gecontroleerd.

De opiumwetontheffing ziet op:

• het brengen in het vrije verkeer (invoer)

• de uitvoer

Er wordt onderscheid gemaakt tussen het kantoor van binnenkomst en het kantoor van aangifte om de opiumwetmiddelen in het vrije verkeer te brengen. Ook wordt onderscheid gemaakt tussen het kantoor van uitvoer en het kantoor van uitgang.

Het is natuurlijk mogelijk dat het kantoor van binnenkomst tevens het kantoor is waar de aangifte voor het brengen in het vrije verkeer, de opslag in entrepot of de wederuitvoer wordt gedaan. In dat geval vinden de beschreven werkzaamheden gelijktijdig plaats. Dit geldt ook als het kantoor van uitvoer hetzelfde is aan het kantoor van uitgang.

Post-, pakket-, en koerierszendingen en reizigers

De werkzaamheden bij aangiften die zien op post, pakket en koerierszendingen en de aangiften door reizigers, worden bij het proces fysiek toezicht behandeld.

Naar boven

6.2 Taak kantoor van binnenkomst en pre-arrival selectie

Bij de pre-arrival selectie bij het proces binnenbrengen wordt geselecteerd (stopfunctie) op het binnenbrengen van (vermoedelijke) opiumwetmiddelen.

Bij het binnenbrengen van opiumwetmiddelen is er geen wettelijke plicht om de opiumwetontheffing aan de Douane te overleggen. Op grond van de douanewetgeving is het toestaan van de gevraagde douaneregeling echter afhankelijk het overleggen van de opiumwetontheffing als verplicht bescheid.

De Douane houdt toezicht op de naleving van de Opiumwet in het proces binnenbrengen en stelt vast of de noodzakelijke opiumwetontheffing voor handen is en viseert deze.

De pre-arrival selectie vindt ook plaats om smokkel van opiumwetmiddelen (cocaïne, heroïne, enzovoorts) te ondervangen.

De behandelde opiumwetontheffing voor invoer zal in een latere fase bij de aangifte voor het vrije verkeer nogmaals aan de Douane moeten worden aangeboden.

Het is mogelijk dat opiumwetmiddelen Nederland worden binnengebracht om vervolgens te worden doorgevoerd naar een ander land van bestemming. Daarbij gelden de beleidsafspraken zoals verwoord in paragraaf 5.4.3 van dit voorschrift.

Selectie in het proces binnenbrengen

U kunt opiumwetmiddelen op twee manieren selecteren:

• door elektronische controle in het systeem Douane manifest (DMF);

• door handmatige controle van een manifest

U kunt op twee manieren beoordelen of er sprake is van een opiumwetmiddel:

• raadplegen van bijlage H3 van de elektronische HBI II Hierin staat per goederencode of voor de goederen bepaalde verboden of beperkingen gelden.

• raadplegen van Lijst I en Lijst II van de Opiumwet

Als u aan de hand van de gegevens vermoedt dat opiumwetmiddelen worden binnengebracht, handelt u als volgt:

De behandelde opiumwetontheffing voor invoer zal in een latere fase bij de aangifte voor het vrije verkeer nogmaals aan de Douane moeten worden aangeboden.

Onregelmatigheden

Als geen opiumwetontheffing wordt overgelegd, worden de goederen vastgehouden op de plaats van binnenkomst. Afhankelijk van de soort goederen, neemt u contact op met de IGJ of de FIOD.

Naar boven

6.3 Controleaanwijzingen voor aangifte en opiumwetontheffing

In het kader van de verificatie van de aangifte houdt u rekening met de onderstaande controleaanwijzingen.

Controle op eventuele vrijstelling van de opiumwetontheffing

Als de verificatie van de aangifte ziet op diagnostisch materiaal om opiumwetmiddelen op te sporen of te identificeren of op homeopathische geneesmiddelen die een opiumwetmiddel bevatten, gaat u na of aan de voorwaarden van de vrijstelling wordt voldaan en terecht geen opiumwetontheffing voorhanden is.

Juiste vermeldingen opiumwetontheffing in aangifte

In een via DMS ingediende aangifte moet het nummer van de opiumontheffing worden vermeld in vak 12.03 (Bewijsstuk). Is er wel een opiumwetontheffing overgelegd, maar ontbreken deze vermeldingen? Of is het vermelde nummer niet juist? Dan aanvaardt u de aangifte niet.

Verplichte bescheidcode

In een via DMS ingediende aangifte moet in vak 12.03 (Bewijsstuk) de bescheidcode worden vermeld:

• Bij een aangifte voor de regeling in het vrije verkeer brengen bescheidcode 0027.
  Is er wel een opiumwetontheffing overgelegd, maar ontbreekt deze vermelding? Dan aanvaardt u de aangifte niet.

• Bij een aangifte voor de regeling uitvoer bescheidcode 8016.
  Is er wel een opiumwetontheffing overlegd, maar ontbreekt deze vermelding? Dan aanvaardt u de aangifte niet.

Meer opiumwetontheffingen

Als de aangever meer dan één opiumwetontheffing overlegt bij een aangifte, moet hij op een duidelijke manier aangeven op welke goederen de verschillende opiumwetontheffingen betrekking hebben. Zo nodig moet de aangifte uit meerdere artikelen bestaan om aan deze eis te kunnen voldoen.

Controle geldigheid opiumwetontheffing

• De opiumwetmiddelen moeten het douanegebied van de Uniebinnenkomen of uitgaan binnen de geldigheidsduur. Deze staat op de opiumwetontheffing en is meestal drie maanden en maximaal zes maanden vanaf de datum van afgifte. Let wel: als de geldigheidsduur van een afgegeven opiumwetontheffing is verstreken, overlegt u telefonisch met de IGZ. U volgt de gegeven instructies op.

• De opiumwetontheffing kan slechts zien op opiumwetmiddelen van Lijst I of Lijst II. Een combinatie is niet mogelijk.

• De opiumwetontheffing geldt alleen voor die goederen en de hoeveelheden die daarop staan vermeld. Er mogen geen afwijkingen zijn met de gegevens in de aangifte of de hoeveelheid goederen:

  • overschrijding van de in de opiumwetontheffing vermelde hoeveelheid opiumwetmiddelen is niet toegestaan

  • als een kleinere hoeveelheid opiumwetmiddelen wordt bevonden, maakt u over het verschil een aantekening op de opiumwetontheffing

Controle overeenstemming gegevens aangifte en opiumwetontheffing

De gegevens die in de aangifte staan, moeten overeenkomen met de opiumwetontheffing. Bijvoorbeeld:

• de hoeveelheid (meer- of minderbevinding)

• de naamgeving van de goederen

Controle op echtheid opiumwetontheffing

Als de feiten of omstandigheden dit rechtvaardigen of bij wijze van steekproef, moet u de opiumwetontheffing op echtheid laten controleren door de falsificatenexpert.

Controle op voorschriften opiumwetontheffing

Aan de opiumwetontheffing kunnen voorschriften zijn verbonden om de naleving van de bepalingen uit de Opiumwet te verzekeren. U controleert of deze voorschriften worden opgevolgd.

Controleopdracht fysieke controle en monsterneming

Treft u bij de verificatie van de aangifte feiten of omstandigheden aan die een beoordeling van de goederen door middel van een fysieke controle noodzakelijk maken? Dan geeft u opdracht tot fysieke controle en eventueel een monsterneming.

• De samenloop met geneesmiddelen kan bijvoorbeeld een reden zijn voor een opdracht voor een fysieke controle.

• Ook kan een aangifte voor het vrije verkeer op grond van een selectieprofiel geselecteerd worden voor een specifiek onderzoek.

• Als u bij de verificatie van de aangifte niet kunt bepalen of de goederen als opiumwetmiddelen moeten worden beschouwd, kunt u een monster naar het Douanelaboratorium sturen.

U kunt ook monsters laten nemen in de volgende situaties:

• als u de opgegeven samenstelling van de goederen wilt controleren

• als uit de bescheiden niet duidelijk wordt wat de samenstelling van de goederen is

• als onderzoek noodzakelijk is voor de indeling

Geen vrijgave bij monsterneming en afwachten uitslag

Als u de samenstelling van het monster door het Douanelaboratorium laat onderzoeken in het kader van de Opiumwet (of de Geneesmiddelenwet), geeft u de goederen niet vrij voordat de uitslag van het onderzoek bekend is.

Verschuiving fysieke controle niet toegestaan

Als u een opdracht geeft voor een fysieke controle, dan is het niet toegestaan de fysieke controle te verleggen.

Contact met IGJ of Douane Laboratorium

Als u vragen heeft over het gebruik van de opiumwetontheffing, kunt u contact opnemen met de IGJ.
Als u vragen heeft over de samenstelling van de goederen, kunt u contact opnemen met het Douane Laboratorium.

Naar boven

6.4 Taak kantoor van aangifte bij brengen in het vrije verkeer

De opiumwetontheffing voor invoer ziet op het in het vrije verkeer brengen van opiumwetmiddelen. Bij de aangifte in het vrije verkeer brengen moet de -eventueel door het kantoor van binnenkomst behandelde- opiumwetontheffing voor invoer (exemplaar ‘afschrift voor Douane’) worden overgelegd en ingetrokken.

Intrekken opiumwetontheffing voor invoer

Bij de behandeling van de aangifte voor het vrije verkeer van opiumwetmiddelen, wordt de opiumwetontheffing voor invoer ingetrokken.

Als u de opiumwetontheffing voor invoer intrekt, handelt u als volgt:

Naar boven

6.5 Taak kantoor bij de aangifte ten uitvoer

De opiumwetontheffing voor uitvoer wordt bij de aangifte ten uitvoer van opiumwetmiddelen in tweevoud overgelegd op het kantoor waar die aangifte gedaan wordt.

Het gaat dan om:

• het exemplaar ‘afschrift voor de Douane’

• het exemplaar te voegen bij de zending

Bij een aangifte ten uitvoer van opiumwetmiddelen handelt u als volgt:

Naar boven

6.6 Taak kantoor van uitgang

Als de ten uitvoer aangegeven opiumwetmiddelen de Unie via Nederland verlaten, zetten de ambtenaren van het kantoor van uitgang desgevraagd het dienststempel op het begeleidende exemplaar van de opiumwetontheffing.

Naar boven

6.7 Afhandeling onregelmatigheden

Als bij een controle niet of onjuist aangegeven opiumwetmiddelen worden aangetroffen of een vermoeden daarover bestaat, worden de goederen in principe door de Douane in beslag genomen en aan de FIOD of aan de IGJ overgedragen. U neemt in geen geval zelfstandig een beslissing over de afdoening of inbeslagneming van opiumwetmiddelen, hierover vindt in alle gevallen overleg plaats met het BFC-cluster.

Niet in alle gevallen is inbeslagname en overdracht noodzakelijk. Als bijvoorbeeld formaliteiten van de opiumwetontheffing zijn geschonden en de IGJ vindt dat dit geen gevolgen heeft, wordt de zaak niet overgedragen, maar wordt volstaan met het maken van een proces verbaal.

Naar boven

6.7.1 Bijzondere handhavingafspraken

Om overtredingen van de Opiumwet te bestrijden, zijn er op verschillende plaatsen speciale samenwerkingsverbanden tussen de Douane, het Openbaar Ministerie en/of andere opsporingsdiensten, zoals de Hit and run container (Harc)-teams. Er kunnen afspraken zijn gemaakt die de Douane meer ruimte geven om zelfstandig beslissingen te nemen of de zaak op een andere wijze af te doen. Voor deze samenwerkingsverbanden zijn lokaal bijzondere handhavingsafspraken gemaakt.

Naar boven

6.7.2 Samenloop met Geneesmiddelenwet

Bij het aantreffen van geneesmiddelen kan sprake zijn van een samenloop met de Opiumwet omdat de bestanddelen van de geneesmiddelen op Lijst I of Lijst II van de Opiumwet voorkomen. Als u geneesmiddelen aantreft die in strijd met de Geneesmiddelenwet zijn aangegeven voor het vrije verkeer, gaat u na of de goederen ook mogelijk onder de Opiumwet vallen.

Zie hier voor reizigers

Werkwijze (mogelijke) samenloop Geneesmiddelenwet

Als u vermoedt dat u tijdens de controle inzake de Geneesmiddelenwet met een opiumwetmiddel van doen heeft, moet de procedure inzake opiumwetmiddelen worden gevolgd. Dit kan bijvoorbeeld zo zijn omdat op de verpakking van het geneesmiddel beschreven is dat dit een bestanddeel uit de Opiumwet bevat. Een andere indicatie kan bijvoorbeeld zijn dat de goederen op dusdanige wijze zijn verpakt dat het de bedoeling is geweest dat ze niet worden ontdekt door de Douane (drugshond). Ook dan wordt de instructie uit dit voorschrift gevolgd.

Naar boven

6.7.3 Opiumwetmiddelen in geneesmiddelen

Voor opiumwetmiddelen waarbij de formaliteiten zijn geschonden, is de IGJ eerste aanspreekpunt. Hierbij moet u met name denken aan gevallen waarbij geen sprake is van de smokkel van opiumwetmiddelen zoals cocaïne, heroïne, XTC en cannabis, maar aan opiumwetmiddelen die op grond van de Geneesmiddelenwet als geneesmiddel worden beschouwd en waarvoor er geen (geldige) opiumwetontheffing voorhanden is.

In het voorschrift Geneesmiddelen vindt u instructies voor het vaststellen van geneesmiddelen.

Heeft de onregelmatigheid betrekking op geneesmiddelen die opiumwetmiddelen bevatten waarvoor geen (geldige) opiumwetontheffing wordt overgelegd, dan voert u de volgende werkzaamheden uit: