10.50.00 Binnenbrengen door de lucht

3 Binnenkomst in het douanegebied EU

Dit hoofdstuk gaat over de formaliteiten die moeten worden vervuld als goederen het douanegebied van de EU zullen gaan binnenkomen. Veel formaliteiten moeten al worden verricht voordat de grensoverschrijdende vervoersbeweging plaatsvindt.
(artikel 3 CDW)

Let op:
Voor een aantal luchtvaartuigen geldt dat een ontheffing kan worden verleend van de verplichting tot het vervullen van bepaalde formaliteiten, waaronder het indienen van summiere aangiften. Zie hiervoor hoofdstuk 5.
(artikel 2:3 Algemene douaneregeling)

Naar boven

3.1 Douanekantoor van binnenkomst

Nadere informatie over het douanekantoor van binnenkomst vindt u in onderdeel 10.00.00, paragraaf 3.1 van dit Handboek.

De lijst van Nederlandse douanekantoren van binnenkomst voor door de lucht binnenkomende goederen is opgenomen in bijlage IV van de Algemene douaneregeling.
(artikel 2:1, lid 2 Algemene douaneregeling)

Naar boven

3.2 De summiere aangifte

Nadere informatie over de summiere aangifte vindt u in onderdeel 10.00.00, paragraaf 3.2 van dit Handboek.

Naar boven

3.2.1 De summiere aangifte bij binnenkomst

Informatie over de summiere aangifte bij binnenkomst vindt u in onderdeel 10.00.00, paragraaf 3.2.1 van dit Handboek. Staat er "eerste haven van binnenkomst" dan bedoelen we bij luchtvaart "eerste internationale luchthaven van binnenkomst".

Geen summiere aangifte bij binnenkomst moet worden gedaan voor:

• het binnenkomend luchtvaartuig zelf en de meegevoerde brandstoffen, smeeroliën, reservedelen en gewone uitrustingsstukken van het luchtvaartuig;

• andere goederen, bijvoorbeeld brieven, briefkaarten en drukwerk (ook als deze op elektronische dragers staan);

• de bagage van reizigers.

(artikel 181quater, 190, lid 1, letter h, 191, 232, 555, lid 2 en 558 TVo. CDW)

De brandstoffen, smeeroliën, reservedelen en gewone uitrustingsstukken mogen alleen met toestemming van de Douane van boord worden gehaald.

De procedure voor bij binnenkomst aanwezige (resten van de) voorraad (sigaretten, parfum, e.d.) die onderweg niet zijn verkocht, staat in paragraaf 3.5.1.

Naar boven

3.2.2 Indiener van de summiere aangifte bij binnenkomst

Meer informatie over de indiener van de summiere aangifte bij binnenkomst vindt u in onderdeel 10.00.00, paragraaf 3.2.2 van dit Handboek.

Delen meer partijen de laadruimte van een luchtvaartuig op basis van een overeenkomst (Code Share Arrangements - charter overeenkomst)? Dan moet de summiere aangifte bij binnenkomst worden ingediend door de luchtvaartmaatschappij het manifest voor het feitelijke vervoer van de goederen heeft afgegeven. Aan de prefix (voorvoegsel) is te zien welke luchtvaartmaatschappij de luchtvrachtbrief heeft afgegeven (074 is bijvoorbeeld KLM, 129 is Martinair, enz.)

Het is in de luchtvaart gebruikelijk dat er allianties zijn van luchtvaartmaatschappijen die elkaars vliegtuigen gebruiken. De luchtvaartmaatschappij met wiens toestel wordt gevlogen is dan degene die verantwoordelijk is voor het vervoer. De Air Waybills hebben zijn prefix. Het manifest wordt ook door deze luchtvaartmaatschappij opgemaakt.
(artikel 183quater TVo. CDW)

Naar boven

3.2.3 Inhoud summiere aangifte bij binnenkomst

Meer informatie over de inhoud van de summiere aangifte bij binnenkomst vindt u in onderdeel 10.00.00, paragraaf 3.2.3 van dit Handboek.

In het bericht van aankomst worden:

• het vluchtnummer van het luchtvaartuig;

• de datum van de vlucht;

gekoppeld aan alle afzonderlijke summiere aangiften bij binnenkomst. Dit gebeurd door een code (entry key). Zo leggen wij een relatie tussen alle (per zending) ingediende summiere aangiften bij binnenkomst en het binnenkomende luchtvaartuig.
(artikel 184octies TVo. CDW)

Naar boven

3.2.4 Plaats en tijdstip van indienen van de summiere aangifte bij binnenkomst

Meer informatie over de plaats en tijdstip van de summiere aangifte bij binnenkomst vindt u in onderdeel 10.00.00, paragraaf 3.2.4 van dit Handboek. Het douanekantoor van eerste binnenkomst in de EU is het kantoor dat bevoegd is voor de eerste internationale luchthaven waar het luchtvaartuig landt. Voor Nederland is het werk verbonden aan de behandeling van summiere aangiften bij binnenkomst gecentraliseerd bij het Regiokantoor Schiphol Cargo. (artikel 184bis, lid 2 TVo. CDW)

Let op:
In een aantal gevallen zijn de hiervoor genoemde termijnen niet van toepassing. Nadere informatie over deze gevallen vindt u in onderdeel 10.00.00, paragraaf 3.2.4 van dit Handboek.

Naar boven

3.2.5 Risicoanalyse Safety & Security van de summiere aangifte bij binnenkomst

Direct na ontvangst van de summiere aangifte bij binnenkomst moet het douanekantoor van eerste binnenkomst een risicoanalyse S&S verrichten. (artikel 184sexies TVo. CDW)

De uitkomst van de risicoanalyse kan 2 verschillende niveaus van risico aangeven. Dit zijn:

• type B, controle bij aankomst op de eerste internationale luchthaven van de EU;

• type C, controle op de luchthaven van lossing.

De risicoanalyse moet zijn afgerond voor de daadwerkelijke binnenkomst van het luchtvaartuig. De resultaten van de risicoanalyse S&S geeft u, via CRMS (paragraaf 2.1), door aan alle voorziene opvolgende luchthavens in de EU die vermeld zijn in de summiere aangifte bij binnenkomst.
(artikel 184quinquies, lid 2 TVo. CDW)

Naar boven

3.2.6 Verzoek om uitwijking

Wijkt een luchtvaartuig uit naar een andere dan de voorziene eerste internationale luchthaven van binnenkomst? En ligt die luchthaven in een andere lidstaat? En is die luchthaven niet gemeld als een opvolgende luchthaven? Dan geeft de exploitant van het luchtvaartuig (of zijn vertegenwoordiger) hiervan kennis aan de Douane van de luchthaven waar het luchtvaartuig in eerste instantie naar toe zou gaan. De Douane van deze internationale luchthaven stuurt de resultaten van de risicoanalyse veiligheid door aan de nieuwe eerste internationale luchthaven van binnenkomst. In tabel 6 van bijlage 30bis TVo. CDW is een gegevensset opgenomen voor het bericht "verzoek om uitwijking".

In het bericht "verzoek om uitwijking" worden:

• het vluchtnummer van het luchtvaartuig;

• de datum 1) van de vlucht (entry key);

gekoppeld aan alle afzonderlijke summiere aangiften bij binnenkomst met de bijbehorende Movement Reference Numbers (MRN).

Zo leggen wij een relatie tussen alle ingediende summiere aangiften bij binnenkomst en het binnenkomende luchtvaartuig.
(artikel 183quinquies TVo. CDW)

Voorbeeld:
Een luchtvaartuig moet wegens weersomstandigheden uitwijken van Schiphol naar Brussel. Brussel wordt het feitelijke douanekantoor van binnenkomst. De summiere aangifte bij binnenkomst zal echter (al vooraf) zijn ingediend op Schiphol.

Wordt Brussel niet in de summiere aangifte van binnenkomst genoemd als opvolgende luchthaven van lossing? Dan moet de indiener van de summiere aangifte van binnenkomst een zogenaamd bericht "verzoek om uitwijking" indienen bij de Douane op Schiphol. De Douane op Schiphol stelt dan de Douane van Brussel in kennis van de uitwijking en de resultaten van de verrichte veiligheidsrisicoanalyse.

Is Brussel wel in de op Schiphol ingediende summiere aangifte van binnenkomst als opvolgende luchthaven van lossing genoemd? Dan hoeft de indiener van de summiere aangifte van binnenkomst geen bericht "verzoek om uitwijking" in te dienen bij de Douane op Schiphol. Dat is zo omdat de Douane van Schiphol de resultaten van de verrichte veiligheidsrisicoanalyse dan al heeft doorgegeven aan de Douane van Brussel (als opvolgende luchthaven). In tabel 6 van bijlage 30bis, TVo. CDW is een gegevensset opgenomen voor het bericht "verzoek om uitwijking".

Naar boven

3.2.7 Kennisgeving van aankomst.

Meer informatie over de kennisgeving van aankomst vindt u in onderdeel 10.00.00, paragraaf 3.2.7 van dit Handboek. Staat daar "eerste haven van binnenkomst" dan wordt nu bedoeld "eerste internationale luchthaven van binnenkomst".

Naar boven

3.2.8 De summiere aangifte voor tijdelijke opslag

Meer informatie over de summiere aangifte voor tijdelijke opslag vindt u in onderdeel 10.00.00, paragraaf 3.2.8 van dit Handboek. Staat daar "eerste haven van binnenkomst" dan wordt nu bedoeld "eerste internationale luchthaven van binnenkomst", staat er "zee" dan wordt nu bedoeld "lucht".

Een ruimte voor tijdelijke opslag (RTO) kan bijvoorbeeld ook het platform zijn of een zogenoemde 1e linieloods.
(artikel 50 CDW en artikel 185 TVo. CDW)

Worden goederen na overlading met een ander luchtvaartuig dan waarmee ze zijn binnengekomen verder vervoerd in de EU (intra-EU verkeer door de lucht)? Dan moet voor de overgeladen goederen de regeling communautair douanevervoer worden gebruikt.
(artikel 340sexies, lid 1 TVo. CDW)

Naar boven

3.2.9 Zekerheid

Voor opslag in een RTO en voor tijdelijke opslag in een vrije zone type II moet zekerheid worden gesteld. Voor meer informatie over zekerheid zie onderdeel 27.00.00 van dit Handboek.
(artikel 51, lid 2 CDW)

Naar boven

3.2.10 Indiener van de summiere aangifte voor tijdelijke opslag

Wie de aangifte moet indienen staat in onderdeel 10.00.00, paragraaf 3.2.10 van dit Handboek.

Naar boven

3.2.11 Vorm en inhoud summiere aangifte voor tijdelijke opslag

Op welke manier de summiere aangifte voor tijdelijke opslag kan worden gedaan en aan welke eisen de inhoud van die aangifte moet voldoen staat in onderdeel 10.00.00, paragraaf 3.2.11 van dit Handboek.

Naar boven

3.2.12 Plaats en tijdstip van indienen van de summiere aangifte voor tijdelijke opslag

De summiere aangifte voor tijdelijke opslag moet worden ingediend bij het douanekantoor waar de goederen zullen worden gelost. Uiterlijk op het moment van aanbrengen van de goederen moet de summiere aangifte voor tijdelijke opslag worden ingediend.
(artikel 186, lid 1 TVo. CDW)

De summiere aangifte voor tijdelijke opslag wordt geacht te zijn ingediend op de datum van aanbrenging van de goederen. Dat betekent dat uiterlijk 20 dagen na landing van het luchtvaartuig aan de goederen een toegestane douanebestemming moet worden gegeven.
(artikel 186, lid 6 TVo. CDW)

Om het logistieke proces zo min mogelijk te hinderen adviseren wij om de summiere aangifte voor tijdelijke opslag 4 uur voor de aankomst van het vervoermiddel in te dienen op de luchthaven van lossing. Is de vliegtijd korter dan 4 uur? Dan adviseren wij die aangifte te doen: uiterlijk op het moment van vertrek uit de voorafgaande luchthaven.

Is de summiere aangifte voor tijdelijke opslag binnen de termijn in de vorige alinea bij het douanekantoor van binnenkomst ingediend? Dan verlenen wij automatisch toestemming tot lossing. Is de summiere aangifte voor tijdelijke opslag buiten de termijn in de vorige alinea ingediend? Dan geven wij geen toestemming tot lossing totdat onze risicoanalyse en -selectie gereed is.

In Nederland zijn alle werkzaamheden verbonden aan de behandeling van summiere aangiften voor tijdelijke opslag van door de lucht binnengekomen goederen gecentraliseerd bij het Regiokantoor Schiphol Cargo.

Na het indienen van summiere aangifte voor tijdelijke opslag in DMF krijgt de aangever elektronisch een acceptatiebericht met daarin het MRN. Dit nummer verwijst naar de aangiftegegevens. Doet iemand anders dan de aanbrenger de summiere aangifte voor tijdelijke opslag? Dan ontvangt behalve de aangever ook de aanbrenger het nummer, omdat de Douane deze aanbrenger informeert dat een ander de verplichting is nagekomen. Dat doen we omdat de aanbrenger verplicht is om de summiere aangifte voor tijdelijke opslag te doen. Voor meer informatie over aanbrengen zie hoofdstuk 4.
(artikel 186, lid 1 TVo. CDW)

De summiere aangifte voor tijdelijke opslag kan worden ingediend samen met het bericht van aankomst, of kan dit bevatten.
(artikel 186, lid 5 TVo. CDW)

Naar boven

3.3 Ontheffing van formaliteiten bij binnenkomst

In deze paragraaf wordt een aantal situaties beschreven waarin (een aantal) formaliteiten bij binnenkomst niet hoeven te worden gedaan.

Naar boven

3.3.1 Rechtstreeks vervoer via het luchtruim van een derde land

Vindt rechtstreeks (dus zonder tussenlanding) en geregeld vervoer plaats door de lucht waarbij tijdelijk de EU wordt verlaten? En wordt bij de Douane bij aankomst het bewijs geleverd dat de goederen de communautaire status hebben (zie paragrafen 2.3 en 2.5)? Dan hoeven geen formaliteiten bij binnenkomst te worden vervuld.

In dit geval betekent dat, dat geen summiere aangifte bij binnenkomst hoeft te worden ingediend. De goederen hoeven niet te worden aangebracht en er hoeft geen summiere aangifte voor tijdelijke opslag te worden gedaan. U geeft toestemming tot wegvoering.
(artikel 38, lid 5 CDW; 186, lid 8, artikelen 313, lid 2, letter a, tweede alinea, en 314ter tot en met 336 TVo. CDW)

Voor luchtvaartuigen die rechtstreeks vervoeren via het luchtruim van een derde land hoeven geen aanbrengformaliteiten voor de goederen verricht te worden. Alle goederen aan boord van deze luchtvaartuigen zijn communautair. Voor niet communautaire goederen is bij vertrek een aangifte voor douanevervoer worden gemaakt. Is er belastingvrije proviand aan boord? Dan moet een opgave van de voorraden gedaan worden.
(artikel 38, lid 5 CDW; 186, lid 8, artikelen 313, lid 2, letter a, tweede alinea, en 314ter tot en met 336 TVo. CDW)

Heeft een luchtvaartmaatschappij een Vergunning vereenvoudigde procedure voor het vervoer van goederen door de lucht. dan moet bij aankomst de vereenvoudigde regeling douanevervoer door de lucht beëindigd worden. Voor de vereenvoudigde procedure voor het vervoer van goederen door de lucht niveau II kan dit door een summiere aangifte voor tijdelijke opslag elektronisch in te dienen in DMF. Daarnaast moeten ook de formaliteiten van het (voor)bericht van aankomst en de opgave van de voorraden op de normale wijze worden vervuld.
(artikel 445 TVo. CDW)

Naar boven

3.3.2 Rechtstreeks vervoer door het territoriale luchtruim van de lidstaten zonder een luchthaven in die lidstaten als bestemming te hebben

Goederen aan boord van een luchtvaartuig dat het territoriale luchtruim van de lidstaten doorkruist zonder een luchthaven in een lidstaat als bestemming te hebben, zijn vrijgesteld van alle formaliteiten bij binnenkomst.
(artikel 38, lid 6, CDW)

Naar boven

3.3.3 Toeval of overmacht

Kunnen binnenkomende goederen niet naar de beoogde internationale luchthaven worden overgebracht (bijvoorbeeld door slecht weer of technisch mankement)? Dan moet belanghebbende de Douane hierover zo spoedig mogelijk inlichten met opgave van de plaats waar de goederen zullen worden heengebracht. De Douane stelt dan maatregelen vast om het douanetoezicht op de goederen mogelijk te maken en de naleving van de formaliteiten bij binnenkomst op de andere plaats te garanderen.
(artikel 39 CDW)

Landt een luchtvaartuig in de EU, terwijl dat niet is gepland (bijvoorbeeld door pech of slecht weer)? Dan moet de gezagvoerder de Douane van het kantoor van binnenkomst (de luchthaven waar hij binnenkomt) zo spoedig mogelijk van zijn komst in kennis stellen en aangeven waar de goederen zullen worden aangebracht.

Voor een luchtvaartuig (inclusief delen daarvan en goederen die in het luchtvaartuig zijn geladen) dat noodgedwongen - bijvoorbeeld als gevolg van een noodlanding - ergens anders dan op een internationale luchthaven is geland, gelden de volgende regels:

• het luchtvaartuig mag niet van de plaats van de landing worden verwijderd zonder toestemming van de Douane, tenzij de omstandigheden dat vereisen (bijvoorbeeld bij brand- of ontploffingsgevaar);

• het luchtvaartuig moet zo spoedig mogelijk onder douanetoezicht worden gesteld waarbij moet worden nagegaan wat de reden is voor het landen buiten een internationale luchthaven;

• het luchtvaartuig moet met alle maatregelen worden omgeven die nodig zijn om niet alleen het luchtvaartuig zelf, maar ook de daarin geladen goederen zo snel mogelijk onder douanetoezicht te brengen.

Denk hierbij aan:

1. de verplichting de goederen na lossing over te brengen naar een bepaalde plaats, bijvoorbeeld het dichtstbijzijnde douanekantoor;

2. een maatregel om de formaliteiten bij binnenkomst zoveel als mogelijk alsnog te verrichten;

3. het feit dat ook in dit geval op het weer uitgaan van het luchtvaartuig douanetoezicht moet worden uitgeoefend.

Naar boven

3.4 Elektronische kennisgeving vervoermiddelen

Voor alle luchtvaartuigen moet bij het douanekantoor een elektronische kennisgeving van de verwachte aankomsttijd (Estimated Time of Arrival (ETA)) worden gedaan (uiterlijk 2 uur voor aankomst). Dit geldt ook voor lege vervoermiddelen en vervoermiddelen met alleen passagiers aan boord. In DMF wordt dit aangegeven door de letter "V" (van verwacht) te vermelden. Als er sprake is van een dubbele vooraanmelding/aankomstmelding vervoermiddel wordt voor de toe te passen systematiek verwezen naar paragraaf 3.2.

Bij passagierstoestellen haalt de Douane deze informatie uit de systemen van de luchthaven. Als op deze wijze de informatie verkregen wordt hoeft geen kennis te worden gegeven van de verwachte aankomsttijd.
(artikel 2:0 Algemene douaneregeling)

Op het moment dat het luchtvaartuig daadwerkelijk is gearriveerd moet de aangever dit via DMF (paragraaf 3.2) kenbaar maken. Hij doet dit door de vooraanmelding vervoermiddel aan te vullen met de werkelijke aankomsttijd (Actual Time of Arrival (ATA)). Automatisch verandert de letter "V" in de letter "M" (van melding). Dit is het moment van aanbrengen van de goederen. Verdere informatie over aanbrengen is te vinden in hoofdstuk 4 van dit onderdeel.
(artikel 184octies TVo. CDW en artikel 2:2 Algemene douaneregeling)

Het tijdstip en de datum van het landen zijn van groot belang voor de toepassing van de berekening van de rechten bij invoer als de goederen vervolgens in het vrije verkeer gebracht worden. Zo kunnen bijvoorbeeld rechten op landbouwgoederen dagelijks wijzigen. Het is in deze gevallen belangrijk dat het juiste tijdstip en datum van landen wordt vastgesteld. Hetzelfde geldt voor de geldigheid van invoercertificaten en het al dan niet aanspraak kunnen maken op tariefcontingenten.

Naar boven

3.5 Provisie, brandstoffen, smeermiddelen en andere benodigdheden voor luchtvaartuigen

In deze paragraaf wordt na een algemeen deel een aantal situaties beschreven over specifieke soorten luchtvaart en het tijdelijk van boord halen van goederen voor bijvoorbeeld reparaties.

Naar boven

3.5.1 Algemeen

Naast lading kunnen binnenkomende luchtvaartuigen de volgende goederen aan boord hebben:

• provisie, zoals maaltijden, dranken en medicijnen voor verbruik aan boord;

• brandstof voor de voortstuwing, smeeroliën, reservedelen en gewone uitrustingsstukken;

• andere benodigdheden voor luchtvaartuigen, zoals goederen die behoren tot de losse inventaris van een luchtvaartuig zoals onderdelen en toebehoren, stuwmateriaal, navigatie-apparatuur, radio's, televisies enzovoorts;

• andere goederen dan hiervoor bedoeld die aan boord belastingvrij aan reizigers worden verkocht.

Het Verdrag van Chicago schrijft voor dat de verdragsluitende staten uitvoerbare maatregelen moeten treffen om het verkeer met luchtvaartuigen tussen de grondgebieden van de verdragsluitende staten te vergemakkelijken, te bespoedigen en onnodige vertragingen voor luchtvaartuigen, bemanningen, passagiers en lading te voorkomen, in het bijzonder met betrekking tot de toepassing van wetten inzake de immigratie, quarantaine, Douane en inklaring.
(artikel 22 van het Verdrag van Chicago inzake de internationale burgerluchtvaart van 7 december 1944)

Op basis van deze bepalingen hoeft voor provisie, zoals maaltijden, dranken en medicijnen voor verbruik aan boord uit het oogpunt van een soepele douanebehandeling (niet gebaseerd op het CDW) geen summiere aangifte bij binnenkomst te worden gedaan. Er wordt dan ook geen opgave proviand door de luchtvaartmaatschappij ingediend.

Er is op het moment dat de resterende goederen van boord worden gehaald nog niet bekend welke hoeveelheden goederen tijdens de reis zijn verkocht of verbruikt. De behandelend cateraar (leveraar van de goederen) stelt dit vast volgens de hierna volgende procedure. Met de luchtvaartmaatschappijen is afgesproken dat de bemanning voor elke landing de ruimten (barboxen en trolleys) waarin de goederen zich bevinden, afsluit middels het aanbrengen van verzegelingen. Hiermee wordt voorkomen dat bemanningsleden, reizigers en/of derden belastingvrije goederen aan het douanetoezicht onttrekken. De Douane moet direct na de landing en ook tijdens het verblijf op de luchthaven controleren of bedoelde verzegelingen zijn aangebracht.

Alle restanten (proviand en boordverkoop) worden door de cateraar van boord gehaald. Er blijft niets aan boord. Deze restanten blijven onder douanetoezicht en zijn vrijgesteld van douanerechten, inspectiekosten of soortgelijke nationale of plaatselijke rechten en kosten. Bij de opslaglocatie van de cateraar wordt geteld en worden de trolleys weer aangevuld tot (seizoens- en bestemmingsafhankelijke) standaardhoeveelheden. Maaltijden en dergelijke waarvan de houdbaarheidsdatum is overschreden of die om economische redenen niet meer verkoopbaar of bruikbaar zijn, worden vernietigd (kennisgeving vernietiging DO40).

De goederen verlaten in geen geval de opslaglocatie van de cateraar. De aangevulde trolleys gaan weer aan boord van een luchtvaartuig. Het verbruik wordt vastgesteld aan de hand van administratieve vastleggingen door de cateraars. Zij moeten hiervoor een aangifte ten (weder)uitvoer doen en kunnen hiervoor gebruikmaken van de vergunning domiciliëringsprocedure uitvoer met elektronisch aanvullende aangifte voor benodigdheden voor luchtvaartuigen en zeeschepen. Zie voor de voorwaarden voor de afgifte en het model van de vergunning onderdeel 12.50.00 van dit Handboek.

Vergunninghouders moeten periodiek achteraf een aanvullende aangifte indienen. Alle gegevens zijn bij de cateraar voorhanden en de Douane kan deze (achteraf) beoordelen.
(artikel 24 van het Verdrag van Chicago)

Brandstoffen, smeeroliën, reservedelen en gewone uitrustingsstukken die zich bij aankomst aan boord van een luchtvaartuig bevinden en niet worden gelost, zijn vrijgesteld van douanerechten, inspectiekosten of soortgelijke nationale of plaatselijke rechten en kosten.
Deze vrijstelling is eveneens van toepassing op hoeveelheden of goederen die gelost worden, mits zij onder douanetoezicht blijven.
(artikel 24 van het Verdrag van Chicago inzake de internationale burgerluchtvaart van 7 december 1944)

Voor goederen die aan boord belastingvrij aan reizigers zijn verkocht, gelden dezelfde bepalingen als voor reizigersbagage. Voor verdere informatie over reizigersbagage zie hoofdstuk 9 van onderdeel 24.00.00 van dit Handboek.

De genoemde goederen mogen alleen met toestemming van de Douane van boord worden gehaald.

Naar boven

3.5.2 Tijdelijk van boord halen van goederen in verband met reparaties en dergelijke

Het komt voor dat goederen, zoals filmtoestellen, bandrecorders, en dergelijke goederen die tot de losse of vaste inventaris van een luchtvaartuig behoren van boord moeten worden gehaald om te worden gerepareerd.

Er wordt aangifte gedaan voor het plaatsen onder de economische douaneregeling tijdelijke invoer. Daarnaast wordt de aangifte voor het zuiveren van de economische douaneregeling gedaan. Nadere informatie over de aangifte bij tijdelijke invoer vindt u in onderdeel 18.00.00 van dit Handboek.

Naar boven

3.5.3 Aanvullende bepalingen voor luchtvaartuigen die worden gerepareerd

Als een luchtvaartuig (niet als lading) binnenkomt op een Nederlandse luchthaven, wordt het luchtvaartuig geplaatst onder de regeling tijdelijke invoer met volledige vrijstelling.

(artikelen 137 en 141 CDW, artikelen 554 en 558 lid 1 letter a TVo. CDW)

Er kunnen zich 2 situatie voordoen. Deze 2 situaties zijn nader beschreven in onderdeel 10.00.00, paragraaf 3.5.8. van dit Handboek.

Naar boven

3.6 Reizigersbagage

Deze paragraaf gaat over goederen (reizigersbagage) die reizigers en bemanningsleden per luchtvaartuig Nederland binnenbrengen. Voor goederen die deel uitmaken van de persoonlijke bagage van reizigers hoeft geen summiere aangifte bij binnenkomst te worden gedaan. Reizigers en bemanningsleden zijn verplicht om zelf hun bagage aan te brengen bij de Douane in de luchthaven waar zij aankomen.
(artikel 181quater, letter f, 189, 190 en 193 TVo. CDW)

De begripsbepaling "reiziger" staat in artikel 236 TVo. CDW.

Er zijn 2 categorieën reizigers:

1. reizigers die zogenoemde derde-landengoederen bij zich hebben;

2. andere reizigers dan die bedoeld onder letter a.

Hierbij is het ook van belang waar de reiziger zijn normale verblijfplaats heeft in de zin van Verordening 1186/2009.

De begripsbepaling "bagage" staat in artikel 191 TVo. CDW.
Tot de bagage behoort ook eventuele vooruit- of nagezonden bagage, mits aan de Douane voldoende wordt aangetoond dat de betreffende bagage al bij vertrek als begeleide bagage was ingeschreven bij de maatschappij die het vervoer ervan heeft verzorgd.

Goederen die aan boord belastingvrij aan reizigers zijn verkocht, zijn ook handbagage.

Voor verdere informatie over reizigersbagage zie hoofdstuk 9 van onderdeel 24.00.00 van dit Handboek.

Stappen reizigers niet uit of over? Dan hoeven zij bij binnenkomst geen aangifte te doen van de goederen die zij bij zich hebben en houden.

Verlaten reizigers het luchtvaartuig waarmee zij binnenkomen? En verlaten zij de luchthaven op een andere wijze dan via de lucht? Dan moeten zij zekerheid stellen voor (hoogbelaste) goederen, die zij door de EU vervoeren met de uiteindelijke bestemming wederuitvoer, waarvoor:

• toezicht op de wederuitvoer van goederen noodzakelijk is of uitdrukkelijk voorgeschreven is, en

• een aangifte voor douanevervoer is gedaan om de goederen door de EU te vervoeren.

Doet een reiziger voor goederen geen aangifte? Dan wordt ervan uitgegaan dat hij geen andere goederen binnenbrengt dan die waarvoor hij vrijstelling geniet. Iedere reiziger moet kenbaar maken of hij goederen heeft aan te geven.

Een reiziger brengt de bagage aan door deze aan te bieden bij de Douane van de luchthaven waar het douanetoezicht op de bagage wordt beëindigd. Het moment van aanbrengen valt in de regel samen met het moment waarop de reiziger het groene of rode kanaal passeert. Op dat moment doet de reiziger de aangifte voor het volgen van een nadere douanebestemming (een douaneaangifte door enige andere handeling). Op dat moment worden de goederen geacht bij de Douane te zijn aangebracht.
(artikel 233, lid 1 en 234 TVo. CDW)

Voor bagage hoeft geen summiere aangifte voor tijdelijke opslag te worden gedaan omdat de bagage door het passeren van het groene of rode kanaal, eventueel na betaling van de rechten, direct een douanebestemming krijgt. De Douane aanvaardt die aangifte stilzwijgend en geeft de bagage vrij voor de gevraagde douaneregeling (vrije verkeer, tijdelijke invoer).
(artikel 186, lid 8 en 234 TVo. CDW)

Let op:
Voor goederen waarvoor verboden of beperkende maatregelen (fytosanitair, veterinair) gelden kan geen aangifte worden gedaan door het passeren van het groene kanaal.

Tussenstop zonder overlading
Komt een luchtvaartuig van een niet-communautaire luchthaven en maakt het een tussenstop op een internationale luchthaven in de EU, om daarna door te vliegen naar een andere internationale luchthaven in de EU (bijvoorbeeld: Washington - Schiphol - Parijs)? Dan moet de bagage worden aangebracht en worden de douaneformaliteiten en douanecontroles daarop verricht op de andere communautaire luchthaven (in dit voorbeeld Parijs). Maar heeft die andere communautaire luchthaven geen internationaal karakter? Dan moet de bagage worden aangebracht en worden de douaneformaliteiten en douanecontroles verricht op de eerste internationale luchthaven (in dit voorbeeld Schiphol).
(artikel 192, lid 1, TVo. CDW)

Tussenstop met overlading
Wordt bagage overgeladen? Dan geldt de volgende regel. Komt een luchtvaartuig van een niet-communautaire luchthaven en de bagage wordt op een internationale luchthaven in de EU overgeladen in een luchtvaartuig dat naar een andere internationale luchthaven in de EU vliegt (bijvoorbeeld: Washington - Schiphol - Parijs)? Dan moet:

• de ruimbagage worden aangebracht en worden de douaneformaliteiten en douanecontroles daarop verricht op de eindbestemming in de EU (in dit voorbeeld Parijs), mits dit een internationale luchthaven is;

• de handbagage worden aangebracht en worden de douaneformaliteiten en douanecontroles daarop verricht op de eerste internationale luchthaven in de EU (in dit voorbeeld Schiphol).

N.B. 1.
Blijft de reiziger in een afgesloten gedeelte van luchthaven (het zogenaamde transfergebied)? Dan vindt het aanbrengen en de douanecontrole van de handbagage plaats op de internationale luchthaven van bestemming in de EU.

N.B. 2.
De handbagage kan eventueel nogmaals worden gecontroleerd op de luchthaven van aankomst van de intracommunautaire vlucht (in dit voorbeeld Parijs), maar alleen als de resultaten van de controle van de ruimbagage daar aanleiding voor geven.
(artikel 194, lid 1, TVo. CDW)

N.B. 3.
Lidstaten mogen in nationale wetgeving bepalen dat, als de ruimbagage wordt overgeladen in een luchtvaartuig met bestemming een internationale luchthaven in diezelfde Lidstaat, de ruimbagage net als de handbagage al wordt gecontroleerd op de internationale luchthaven waar de ruimbagage wordt overgeladen. In het voorbeeld Washington - Schiphol - Eindhoven wordt de ruimbagage dan, net als de handbagage, op Schiphol gecontroleerd. In Nederland is hieraan geen uitvoering gegeven.
(artikel 194, lid 5, TVo. CDW)

Sport- en/of zakenvliegtuigen
Bagage die met een sport- of zakenvliegtuig vanaf een niet-communautaire luchthaven in de EU worden binnengebracht, kan alleen op een internationale luchthaven in de EU worden aangebracht. Alle douaneformaliteiten en douanecontroles worden op de eerste luchthaven in de EU uitgevoerd, ongeacht de verdere bestemming.

In het voorbeeld Washington - Schiphol - Parijs moet de bagage worden aangebracht en worden de douaneformaliteiten en douanecontroles daarop verricht op Schiphol. Meer informatie over Sport- en/of zakenvliegtuigen: zie paragraaf 5.2.
(artikel 193, lid 2 eerste gedachtenstreepje TVo. CDW)

Voor bagage die met een sport- of zakenvliegtuig de EU verlaten, worden de douaneformaliteiten en douanecontroles verricht op de laatste internationale luchthaven in de EU.

In het voorbeeld Schiphol - Parijs - Timboektoe moet de bagage worden aangebracht en worden de douaneformaliteiten en douanecontroles daarop verricht in Parijs.
(artikel 193, lid 2 tweede gedachtenstreepje TVo. CDW)

Bagage die vanaf een niet-communautaire luchthaven is binnengebracht met een lijn- of charterluchtvaartuig op een internationale luchthaven en wordt overgeladen in een sport- of zakenvliegtuig dat een intracommunautaire vlucht gaat uitvoeren, moet worden aangebracht op de luchthaven van aankomst van het lijn- of chartervluchtvaartuig.

In het voorbeeld Washington - Schiphol - Parijs moet de bagage worden aangebracht op Schiphol en worden aldaar de douaneformaliteiten en douanecontroles verricht.
(artikel 194, lid 3, TVo. CDW)

Controle door de douane De Douane kan controles verrichten op binnengebrachte bagage. In de onderstaande tabel zijn de diverse momenten waarop de Douane de bagage kan controleren weergegeven.

Let op:
Het kan voorkomen dat een doorgaande reiziger op een internationale luchthaven in Nederland een tussenstop maakt om na (bijvoorbeeld een paar dagen) weer verder te vliegen. In zo'n geval zal de reiziger zijn ruimbagage in het buitenland veelal niet hebben laten doorlabelen. De reiziger kan zijn bagage in de aankomsthal afhalen. De Douane kan de reiziger dan zowel bij aankomst als bij het weer verlaten van de luchthaven controleren.

In de hierna volgende schema zijn voorbeelden opgenomen van alle hiervoor vermelde situaties.

Naar boven

3.7 Wijzigingen in de summiere aangifte

Informatie over de wijzigingen in de summiere aangifte is opgenomen in onderdeel 10.00.00, paragraaf 3.7 van dit Handboek.

Naar boven

3.7.1 Wijzigingen in de summiere aangifte bij binnenkomst

Informatie over de wijzigingen in de summiere aangifte bij binnenkomst is opgenomen in onderdeel 10.00.00, paragraaf 3.7.1 van dit Handboek.

Naar boven

3.7.2 Wijzigingen in de summiere aangifte voor tijdelijke opslag

Informatie over de wijzigingen in de summiere aangifte voor tijdelijke opslag is opgenomen in onderdeel 10.00.00, paragraaf 3.7.2 van dit Handboek.

Naar boven

3.8 Vervallen van de summiere aangifte bij binnenkomst

Informatie over het vervallen van de summiere aangifte bij binnenkomst is opgenomen in onderdeel 10.00.00, paragraaf 3.8 van dit Handboek.

Naar boven

3.9 Verschillen/onregelmatigheden

Deze paragraaf gaat over verschillen tussen de aangegeven en daadwerkelijk aanwezige goederen, nadat eventuele annuleringen en bijvoegingen in de summiere aangifte voor tijdelijke opslag zijn verwerkt. Wanneer goederen na binnenkomst de bestemming vrije zone krijgen zijn de eventuele annuleringen en bijvoegingen verwerkt in de summiere aangifte voor tijdelijke opslag.

Bij de constatering van verschillen moet u de regels over de wettelijk toegestane speling in acht nemen.
(artikel 1:35 Algemene douanewet en artikel 2:15 Algemene douaneregeling)

De verwerking van verschillen wordt voor de duidelijkheid opgesplitst in 2 mogelijke situaties.

Situatie 1: goederen worden na binnenbrengen opgenomen in een ruimte voor tijdelijke opslag of in een douane-entrepot.
Situatie 2: goederen worden na binnenbrengen opgenomen in een vrije zone van het controletype II.

Situatie 1:
Worden meer goederen aangetroffen dan aangegeven op de summiere aangifte voor tijdelijke opslag? Dan moet voor deze goederen een aangifte worden gedaan. Dat kan door een bijvoeging in de summiere aangifte voor tijdelijke opslag (binnen 20 dagen na aanbrengen).
(artikel 186, lid 6 TVo. CDW)

Constateert de indiener van de summiere aangifte voor tijdelijke opslag dat minder goederen zijn aangetroffen dan aangegeven? Dan kan op zijn verzoek een annulering verwerkt worden op de summiere aangifte voor tijdelijke opslag (binnen 20 dagen na aanbrengen).

Constateert de Douane, zonder dat dit is gemeld door of namens de indiener van de summiere aangifte voor tijdelijke opslag, dat minder goederen zijn aangetroffen dan aangegeven, dan zijn er 2 mogelijkheden.
Mogelijkheid 1: De indiener van de summiere aangifte voor tijdelijke opslag kan het verschil verklaren: De vermelding van de aanwezige goederen op de summiere aangifte voor tijdelijke opslag wordt aangezuiverd door de aantekening dat een strafbaar feit is geconstateerd (onjuiste aangifte) en navolging krijgt. Er ontstaat geen douaneschuld.
Mogelijkheid 2: De indiener van de summiere aangifte voor tijdelijke opslag kan het verschil niet verklaren: De niet-aanwezige goederen worden geacht aan het douanetoezicht te zijn onttrokken (strafbaar feit). Er ontstaat een douaneschuld. Een annulering kan niet verwerkt worden.
(artikelen 201, 203 CDW)

Constateert de indiener van de summiere aangifte voor tijdelijke opslag dat andere goederen zijn aangetroffen dan aangegeven, dan kan op zijn verzoek de summiere aangifte voor tijdelijke opslag in overeenstemming worden gebracht met de bevonden goederen (binnen 20 dagen na aanbrengen). (artikel 186, lid 6 TVo. CDW)

Bijlage 1 beschrijft voorbeelden van situaties waarin vermissen kunnen worden verklaard en beschrijft bijbehorende procedures.

Constateert de Douane dat andere goederen zijn aangetroffen dan aangegeven? Dan moet de summiere aangifte voor tijdelijke opslag in overeenstemming worden gebracht met de bevonden goederen. U zet in DMF een aantekening van de constatering van een strafbaar feit die navolging krijgt. Er ontstaat geen douaneschuld voor de goederen waarvan vast is komen te staan dat zij niet kunnen zijn binnengekomen.

Constateert de Douane dat in de summiere aangifte voor tijdelijke opslag ten onrechte de communautaire douanestatus aan goederen is meegegeven? Dan is er sprake van onttrekking aan het douanetoezicht en ontstaat er voor deze goederen een douaneschuld.

Is het manifest van een luchtvaartmaatschappij met een systeem voor de elektronische uitwisseling van gegevens (EDI) doorgezonden als aangifte voor douanevervoer? En is ten onrechte de communautaire douanestatus aan goederen meegegeven? Dan bevinden de goederen zich in een bijzondere situatie. Er is geen sprake van onttrekking als de luchtvaartmaatschappij deze goederen behandelt als niet communautaire goederen en het gedrag van belanghebbende geen frauduleuze handeling inhoudt.
(artikel 865 TVo. CDW)

Situatie 2:
Alle geloste goederen worden door afhandelaren (expediteurs in de luchtvaart) overgebracht naar een opslagruimte aan het (vracht)platform, soms aangeduid als eerste linieloods, die wordt beheerd door de afhandelaar van een luchtvaartmaatschappij.

Afhandelaren zijn geautoriseerde personen die bedrijfsmatig (douane)goederen op het platform mogen laden, lossen en vervoeren. Zij beschikken allen over een vergunning belanghebbende vrije zone controle type II (hierna vrije zone). Afhandelaren verrichten hun werkzaamheden in opdracht van / namens de luchtvaartmaatschappijen.

Behalve transhipmentgoederen die in tijdelijke opslag worden geplaatst, worden alle door de lucht binnengekomen goederen in de vrije zone geplaatst. Voorafgaande aan de plaatsing (met de domiciliëringsprocedure) in de vrije zone controleert de deelnemer vrije zone (bij het afbreken van de luchtvrachtpallets) of alle goederen die op de summiere aangifte bij binnenkomst zijn vermeld aanwezig zijn en of er niet meer, minder of andere goederen zijn gelost dan de summiere aangifte bij binnenkomst aangeeft. Verschillen tekent hij aan op een zogenaamd checkmanifest. Het checkmanifest is een uitgeprinte versie van het elektronisch manifest waar alle goederen op staan die door de luchtvaartmaatschappij zijn binnengebracht. In een aantal gevallen gebruikt hij het papieren manifest dat met de goederen meekomt (aan boord van het luchtvaartuig).

Let op:
Voor de Douane is alleen de summiere aangifte voor tijdelijk opslag van belang. Dit is de enige juiste basis voor de controle. Het checkmanifest kan verschillen van de gegevens op de summiere aangifte voor tijdelijke opslag.

Let op:
Een bijzondere situatie doet zich voor bij goederen die moeten worden gekeurd door andere controle-instanties. De keuringen vinden plaats terwijl de goederen de status tijdelijke opslag hebben. De goederen mogen pas in de vrije zone worden geplaatst nadat zij na de keuring zijn toegelaten. Niet EU-waardige veterinaire goederen krijgen de douanebestemming vrij entrepot.

De deelnemer vrije zone schrijft alle goederen waarvan de aanwezigheid is vastgesteld in, in de voorraadadministratie van de vrije zone. Hiermee neemt de deelnemer vrije zone de aansprakelijkheid voor die goederen over van de luchtvaartmaatschappij. Een verschil wordt (door een elektronisch bericht of anders) aan de Douane medegedeeld. Dit moet worden gedaan door:

• de deelnemer vrije zone. Hij moet het verschil bij inslag in de ruimte van de vrije zone melden op grond van de domicilieringsprocedure plaatsing;
  (artikelen 168bis CDW en 799 TVo. CDW)

• de luchtvaartmaatschappij of diens gemachtigde (veelal de afhandelaar).

Worden in de opslagruimte aan het (vracht)platform minder goederen bevonden dan de summiere aangifte voor tijdelijke opslag vermeldt? Dan moet worden aangenomen dat de ontbrekende goederen na het binnenkomen zijn onttrokken, tenzij de luchtvaartmaatschappij kan aantonen dat de goederen nooit de EU zijn binnengekomen.

De gezagvoerder (luchtvaartmaatschappij) is verantwoordelijk voor de naleving van de douaneformaliteiten bij binnenkomst. Zijn verantwoordelijkheid duurt tot het moment waarop de in de summiere aangifte voor tijdelijke opslag vermelde goederen zijn gelost.
(artikel 184, lid 1 TVo. CDW)

Na de lossing uit het luchtvaartuig gaat de verantwoordelijkheid voor de goederen over op de persoon/personen die de goederen achtereenvolgens onder zich heeft/hebben. Dit kan bijvoorbeeld de afhandelaar zijn.
(artikel 184, lid 2 TVo. CDW)

De luchtvaartmaatschappij die voor de minder bevonden goederen de summiere aangifte bij binnenkomst heeft gedaan, wordt aansprakelijk gesteld voor het vermis en als schuldenaar aangemerkt voor de uit het vermis voortvloeiende douaneschuld. Dit geldt niet als uit feiten en omstandigheden blijkt dat de goederen wel zijn gelost. In dit geval gaat de uitnodiging van betaling naar de afhandelaar.

De Douane stelt de luchtvaartmaatschappij in de gelegenheid om aan te tonen waar de minder bevonden goederen zijn gebleven. Het kan bijvoorbeeld zijn dat deze goederen met een volgende vlucht meekomen, met een eerdere vlucht zijn meegekomen of via een andere internationale luchthaven zijn binnengekomen of zullen binnenkomen. Kan de luchtvaartmaatschappij geen verklaring voor het vermis geven en evenmin aantonen dat de goederen zijn gelost? Dan wordt aangenomen dat de goederen aan boord van het luchtvaartuig aan het douanetoezicht zijn onttrokken. De luchtvaartmaatschappij krijgt een uitnodiging tot betaling van de rechten van de vermiste goederen.

Kan de luchtvaartmaatschappij het vermis verklaren? Dan staat de Douane toe dat een annulering (royering) kan worden verwerkt op de summiere aangifte voor tijdelijke opslag en op de summiere aangifte bij binnenkomst. De verschuldigdheid van rechten blijft achterwege.
(artikel 203 CDW)

In bijlage 1 zijn voorbeelden gegeven van situaties waarin vermissen kunnen worden verklaard en worden de bijbehorende procedures beschreven.

Constateert de Douane dat ten onrechte de communautaire douanestatus aan goederen is meegegeven? Dan gelden de bepalingen zoals beschreven bij situatie 1 hiervoor.

Naar boven

3.9.1 Royering

Toont een luchtvaartmaatschappij of afhandelaar aan dat bepaalde gemanifesteerde goederen niet op de luchthaven zijn aangekomen? Dan kan de Douane op verzoek toestaan dat deze goederen van de summiere aangifte voor tijdelijke opslag worden geroyeerd.

Bij het verzoek om royering moet de luchtvaartmaatschappij / afhandelaar het vermisdossier (bijlage 1) voegen. Aan de hand van dit dossier beoordeelt de Douane of royering wordt toegestaan. De luchtvaartmaatschappij of haar vertegenwoordiger / afhandelaar krijgen hiervan schriftelijk bericht van de Douane. De royering wordt zowel door de belanghebbende als de Douane geadministreerd.

Wijst de Douane het verzoek om royering af? Dan wordt aangenomen dat de goederen aan het douanetoezicht zijn onttrokken. De luchtvaartmaatschappij ontvangt een uitnodiging tot betaling voor de douanerechten die voor de vermiste goederen zijn verschuldigd. Dit geldt niet als uit feiten en omstandigheden blijkt dat de goederen wel zijn gelost. In dit geval gaat de uitnodiging van betaling naar de afhandelaar.