Bekijk wat uw relatie was met de overledene
Het belastingtarief over een erfenis hangt af van uw relatie met de overledene. We hebben de mogelijke relaties op een rij gezet.
Echtgenoot
Als u getrouwd was met de overledene, bent u echtgenoot voor de erfbelasting. U blijft ook getrouwd voor de erfbelasting als u niet meer samenwoonde.
Als u een scheiding van tafel en bed hebt aangevraagd bij de rechtbank, bent u voor de erfbelasting geen partners meer.
Geregistreerd partner
Als u geregistreerd was als partner van de overledene, bent u geregistreerd partner voor de erfbelasting. U blijft ook geregistreerd partner voor de erfbelasting als u niet meer samenwoonde.
Als u een scheiding van tafel en bed hebt aangevraagd bij de rechtbank, bent u voor de erfbelasting geen partners meer.
Samenwonend partner
Als u niet getrouwd was of een geregistreerd partnerschap had, maar wel samenwoonde, bent u partner voor de erfbelasting als u voorafgaand aan het overlijden minstens 6 maanden voldeed aan de volgende voorwaarden:
- U hebt een notarieel samenlevingscontract.
Dit is een door de notaris opgemaakt samenlevingscontract met een wederzijdse zorgverplichting. - U was allebei meerderjarig.
- U stond allebei op hetzelfde adres ingeschreven in de Basisregistratie Personen (BRP) of een vergelijkbare administratie buiten Nederland.
- U en de overledene waren geen bloedverwanten in de rechte lijn. Bloedverwanten in de rechte lijn zijn bijvoorbeeld grootouders, ouders, kinderen en kleinkinderen.
- Er is geen andere persoon die uw partner was voor de erfbelasting.
Voldoet u aan alle voorwaarden voor samenwonenden, maar had u geen notarieel samenlevingscontract? Dan bent u toch partner voor de erfbelasting als u allebei minimaal 5 jaar op hetzelfde adres stond ingeschreven.
Woonde u eerder samen, maar stond u niet meer ingeschreven op hetzelfde adres? Dan blijft u partner voor de erfbelasting als het samenwonen tegen uw wil is beëindigd. Bijvoorbeeld door een opname in een verpleeghuis of een kliniek.
Als samenwonend partner bent u niet automatisch erfgenaam. Een samenwonend partner erft alleen als de overledene dit in het testament heeft bepaald.
Ex-partner
Bent u ex-partner van de overledene en krijgt u iets uit de erfenis op basis van afspraken die zijn gemaakt bij de scheiding? Bijvoorbeeld in een echtscheidingsconvenant? Als u iets krijgt, moet dat wel uit het testament blijken. U mag in dat geval gebruikmaken van het partnertarief voor de erfbelasting.
Let op
De hoge vrijstelling voor partners is hier niet van toepassing. De ex-partner heeft alleen recht op de algemene vrijstelling.Kind
Voor de erfbelasting bent u ook een kind van de overledene als:
- uw partner een kind is van de overledene (schoonkind) en in het testament staat dat u erfgenaam bent
- u door de overledene als kind bent erkend
- u een geadopteerd kind bent van de overledene
- de overledene uw voogd was
- de overledene gezag over u had
Pleegkind
Voor de erfbelasting bent u een pleegkind van de overledene als u vóór uw 21e verjaardag minimaal 5 jaar uitsluitend door de overledene (en eventuele partner) werd onderhouden en opgevoed.
Bent u voor uw 21e getrouwd? Dan moet u voor de huwelijksdatum minstens 5 jaar uitsluitend door de overledene (en eventuele partner) zijn onderhouden en opgevoed.
Als pleegkind hebt u dezelfde vrijstelling en betaalt u hetzelfde tarief als een kind. Maar als pleegkind bent u niet automatisch erfgenaam. Een pleegkind erft alleen als de overledene dit in het testament heeft bepaald.
Stiefkind
Voor de erfbelasting bent u een stiefkind als u een kind bent van de partner van de overledene en in het testament staat dat u erfgenaam bent. U bent ook stiefkind als het partnerschap van uw ouder en de overledene is geëindigd door overlijden.
Als stiefkind hebt u dezelfde vrijstelling en betaalt hetzelfde tarief als een kind. Maar als stiefkind bent u niet automatisch erfgenaam. Een stiefkind erft alleen als de overledene dit in het testament heeft bepaald.
Kleinkind
Voor de erfbelasting bent u een kleinkind van de overledene als uw ouder een kind, stiefkind of pleegkind is van de overledene.
Achterkleinkind
Voor de erfbelasting bent u een achterkleinkind van de overledene als uw ouder een kleinkind is van de overledene.
Ouder
U bent voor de erfbelasting een ouder als uw (stief)kind de overledene is. Voor de erfbelasting bent u ook een ouder van de overledene, als u een pleegouder was van de overledene. Het pleegkind moet dan wel voor diens 21e verjaardag minimaal 5 jaar uitsluitend door u (en uw eventuele partner) zijn onderhouden en opgevoed. Is het kind voor diens 21e getrouwd? Dan moet het kind voor de huwelijksdatum minimaal 5 jaar uitsluitend door u (en uw eventuele partner) zijn onderhouden en opgevoed.
Als ouder van een pleegkind of een stiefkind bent u niet automatisch erfgenaam. U erft alleen als de overledene dit in het testament heeft bepaald.
Algemeen nut beogende instelling (ANBI)
Een instelling kan alleen een ANBI zijn als deze zich voor minstens 90% inzet voor het algemeen nut. Een ANBI hoeft geen erfbelasting te betalen over ontvangen erfenissen. De instelling moet wel door de Belastingdienst zijn aangewezen als ANBI.
Wilt u controleren of uw instelling is aangewezen als ANBI? Dat kan met het programma ANBI opzoeken.
Sociaal belang behartigende instelling (SBBI) of steunstichting SBBI
Een organisatie is een sociaal belang behartigende instelling (SBBI) als de organisatie op de eerste plaats de individuele belangen van de leden of een kleine doelgroep behartigt, maar ook een maatschappelijke waarde heeft. Dat is zo als de activiteiten van de organisatie bijdragen aan:
- de individuele ontplooiing van de leden
- de samenhang van de samenleving
- een gezondere samenleving
Steunstichting SBBI
Een steunstichting SBBI is een stichting die speciaal is opgericht om geld in te zamelen ter ondersteuning van een jubileum van een SBBI op het gebied van sport en muziek. Een stichting kan maximaal in 1 kalenderjaar aangemerkt worden als een steunstichting SBBI. In dat jaar zijn giften aan een steunstichting SBBI niet belast voor de erfbelasting.
Andere erfgenaam
Bij deze groep hoort u bijvoorbeeld als u:
- (over)grootouder van de overledene bent
- een neef of nicht van de overledene bent
- geen familie van de overledene bent
