12.00.00 Plaatsing van goederen onder een douaneregeling

8 Vrijgave

Dit hoofdstuk behandelt de vrijgave van de goederen. In AGS wordt de beëindiging van de verificatie aangeduid met de term “vrijgave van de regeling”. AGS kent ook de “vrijgave van de goederen”. Deze laatste term ziet op de vrijgave van de goederen zoals beschreven in dit hoofdstuk.

Naar boven

8.1 Algemeen

De definitie van vrijgave van goederen vindt u in artikel 5 lid 26 DWU. Het is een actie van de Douane. De Douane stellen de goederen ter beschikking voor de doeleinden die voorzien zijn in de douaneregeling waaronder zij geplaatst zijn.

Naar boven

8.1.1 Verbods- of beperkende maatregelen

De goederen kunnen niet vrijgegeven worden als er verbods- of beperkende maatregelen van toepassing zijn.
(artikel 194, lid 1, DWU)

U kunt hierbij denken aan de VGEM voorschriften. Deze kunnen de vrijgave van de goederen verhinderen. Bedreigde uitheemse dier-, plantensoorten mogen bijvoorbeeld alleen met een vergunning binnengebracht worden. Voor deze en andere niet-fiscale douanetaken: zie het Handboek VGEM.

Naar boven

8.2 Procedures, ambtelijke werkzaamheden

De goederen worden vrijgegeven als:

• de verificatie van de aangifte is beëindigd

• de verificatie van de aangifte is aangehouden

• de aangifte administratief is afgedaan

De verificatie van een aangifte kan aangehouden worden als de goederen niet meer aanwezig hoeven te zijn voor de verificatie.
(artikel 194 lid 1 DWU)

Er zijn diverse situaties waarin dit het geval is, bijvoorbeeld in geval van:

• een monsteronderzoek door het Laboratorium

• een waarde-onderzoek

• een onvolledige aangifte

• opvraag van gegevens of bescheiden door de Douane bij verificatie

• voorlopige anti-dumpingheffing

Soms omvat een aangifte meerdere artikelen (volgnummers). In zo'n geval wordt elk artikel als een aparte aangifte beschouwd (artikel 222, lid 1 UVo.DWU). Alle goederen die op een aangifte staan, worden tegelijkertijd vrijgegeven (artikel 194, lid 2, eerste alinea, DWU). De goederen kunnen dan volgens de wetgever ook per artikelnummer apart vrijgegeven worden.(artikel 194, lid 2, DWU).

Verzoek wegvoering van goederen die in een artikel van een aangifte zijn opgenomen.

In Nederland zijn de aangiftesystemen zo ingericht dat niet per artikel kan worden vrijgegeven, ondanks dat die mogelijkheid, zoals hiervoor is vermeld, wettelijk wel bestaat. Op verzoek van de aangever kan worden toegestaan dat de goederen genoemd in één of meerdere artikelen van een aangifte ter beschikking van de aangever worden gesteld terwijl nog niet de verificatie van alle artikelen is beëindigd en de formele vrijgave nog niet is verleend door de Douane (vanuit het aangiftesysteem). Goederen kunnen alleen te beschikking worden gesteld als sprake is van bijzondere omstandigheden en kan alleen betrekking hebben op de artikelen van de aangifte waar de nog uit te voeren controle zich niet op richt. Van de hiervoor bedoelde bijzondere omstandigheden kan worden gesproken wanneer de aangever zeer dringend om de goederen verlegen zit. Is hiervan sprake en is er niets dat zich tegen de vervroegde ter beschikkingstelling verzet, dan kunnen de goederen op basis van een door de douane te verstrekken ‘fiat wegvoering’ worden weggevoerd. Het fiat is vormvrij. Na de vervroegde wegvoering van de goederen richt de controle zich primair op de nog op de aanbrenglocatie aanwezige goederen. Dit laatste laat onverlet dat de Douane nog steeds de aangiftegegevens van de vervroegd weggevoerde goederen kan corrigeren.

Bij toepassing van de regeling maandkrediet wordt in AGS op dit krediet afgeboekt nadat de goederen genoemd in alle artikelen in een aangifte zijn vrijgegeven Wanneer de goederen genoemd in één of enkele artikelen ter beschikking van de aangever zijn gesteld door middel van een fiat wegvoering hoeft hiervoor geen aanvullende zekerheid gesteld te worden tenzij de behandelend ambtenaar dit nodig oordeelt (bijvoorbeeld omdat is vastgesteld dat er weinig of geen ruimte meer is op het maandkrediet).

Zekerheid

Voordat u de goederen vrijgeeft, moet u zich ervan overtuigen dat de verschuldigde belasting is betaald of dat daarvoor zekerheid is gesteld.
(artikel 195 lid 1 DWU)

We kunnen hierbij twee procedures onderscheiden:

• elektronische aangiften

• overige aangiften

Verdere uitwerking van de vrijgave vindt u in de onderdelen van dit Handboek waar deze douaneregelingen in detail worden uitgewerkt.

Naar boven

8.3 Nadere regels

8.3.1 Maatregelen bij niet-vrijgave of verzuim wegvoering

De Douane kan bestuursdwang toepassen als:

• de goederen niet konden worden vrijgegeven

• de goederen na vrijgave niet binnen een redelijke termijn zijn weggevoerd

Bij het toepassen van bestuursdwang kunt u denken aan inbewaringneming, verkoop of vernietiging (artikel 1:31 Algemene douanewet). Inbewaringneming moet worden onderscheiden van inbeslagneming. Artikel 1:37 Algemene douanewet geeft aan welke zaken in beslag genomen kunnen worden.

Artikel 198 lid 1 letter b geeft vier redenen die bij niet-vrijgave tot dwangmaatregelen kunnen leiden. Deze zijn:

• de fysieke controle van de goederen kon niet binnen de gestelde termijnen worden begonnen of voortgezet, dit is aan de aangever te wijten

• de vereiste bewijsstukken worden niet overgelegd

• de belasting wordt niet betaald of er wordt geen zekerheid gesteld

• er zijn verbods- of beperkende maatregelen

Soms moet eerst een termijn vastgesteld worden voordat dwangmaatregelen kunnen worden toegepast. Dit geldt voor het niet overleggen van de bewijsstukken. Blijft de aangever in gebreke, dan wordt de aangifte buiten werking gesteld. Ondanks het ongeldig maken van de aangifte kan de aangever bekeurd worden. Dit kan uiteraard alleen als hij de wettelijke regels heeft overtreden.

Ook als de aangever de belasting niet betaalt of geen zekerheid stelt, moet u een termijn vaststellen. Binnen deze termijn moet de aangever betalen of zekerheid stellen. Doet hij dit niet, dan kunnen er vier dingen gebeuren:

• de aangever verzoekt om ongeldig making van de aangifte

• de goederen worden wederuitgevoerd

• de goederen worden vernietigd

• de goederen worden verkocht door de Douane

Naar boven

8.3.2 Toestemming tot wegvoering

Volgens artikel 139 lid 7 mogen goederen niet worden weggevoerd zonder uw toestemming. Overtreding van deze bepaling is strafbaar.