1.00.00 Algemeen wettelijk kader
4 Nationale wetgeving
4.1 Accijnswetgeving
In artikel 55 van de Richtlijn 2020/262 is aan de lidstaten de opdracht gegeven om de wettelijke en bestuursrechtelijke maatregelen te nemen die nodig zijn om aan deze Richtlijn te voldoen. Sommige onderwerpen mogen of moeten de lidstaten zelf verder uitwerken.
De accijnswetgeving bevat de uitwerking van de bepalingen van deze Richtlijn (en van de andere EU-wetgeving) in de nationale
wetgeving.
De accijnswetgeving bestaat uit:
-
de Wet op de Accijns (WA)
-
het Uitvoeringsbesluit accijns (UBA) en
-
de Uitvoeringsregeling accijns (URA)
Naast deze wetgeving kan de staatssecretaris voor specifieke situaties goedkeurend beleid vaststellen. Dit wordt in een beleidsregel omschreven en bij een beleidsbesluit in de Staatscourant bekendgemaakt.
Nederland kent naast de accijns ook de verbruiksbelastingen van alcoholvrije dranken. Deze verbruiksbelastingen komen aan de orde in het Handboek Verbruiksbelastingen van alcoholvrije dranken (HVAD).
Naar boven4.2 Algemene wet inzake Rijksbelastingen (AWR)
De AWR is een algemene wet waarin diverse bepalingen zijn opgenomen die van toepassing zijn op alle rijksbelastingen, waaronder de accijns en de voorraadheffing, die in Nederland worden geheven (AWR, artikel 1).
De AWR behandelt onder meer:
-
aangiftebelastingen
-
naheffingen
-
verzuim- en vergrijpboeten
-
bezwaar en beroep
-
belastingrente
-
controlebevoegdheden en opsporingsbevoegdheden
-
strafbare feiten
In de Uitvoeringsregeling AWR zijn over deze onderwerpen uitvoeringsbepalingen vastgesteld (zie bijvoorbeeld artikel 20 over elektronische aangifte).
In aanvulling op de AWR worden zo nodig bijzondere regels opgenomen in de verschillende belastingwetten. Zo bevat de WA een bepaling over het doen stilhouden van voertuigen. Deze bepaling staat niet in de AWR, omdat zij bij de meeste belastingen niet van toepassing is.
Naar boven4.3 Algemene douanewet (ADW)
Onder invoerrechten (Adw, artikel 1:3, lid 1 letter f en DWU, artikel 5, onderdeel 20):
-
douanerechten en heffingen van gelijke werking (bijvoorbeeld antidumpingrechten)
-
de belastingen die zijn vastgesteld in het kader van het landbouwbeleid van de Unie, vroeger ook wel aangeduid als landbouwheffingen
Deze rechten worden alleen geheven als goederen, ook accijnsgoederen, worden ingevoerd van buiten de Unie.
In artikel 2, eerste lid, onderdeel d, WA wordt onder uitslag tot verbruik ook de invoer, met inbegrip van de onregelmatige
invoer, van accijnsgoederen die niet onmiddellijk bij invoer onder een accijnsschorsingsregeling worden geplaatst, verstaan.
Het is van belang te weten of de accijns geheven wordt ter zake van deze invoer of ter zake van de overige gevallen van uitslag
tot verbruik:
-
als er accijns verschuldigd is bij invoer, dan gelden de bepalingen van de douanewetgeving (WA, artikel 62).
-
in de overige gevallen van uitslag tot verbruik is de AWR van toepassing.
4.4 Heffing op basis van AWR of ADW
Heffingsmethode
Het is nodig te weten of de accijns wordt geheven ter zake van de uitslag tot verbruik in het geval van invoer of ter zake
van de uitslag tot verbruik in andere gevallen dan de invoer.
Het onderscheid tussen uitslag tot verbruik in het geval van invoer of ter zake van de uitslag tot verbruik in andere gevallen
dan de invoer bepaalt welke van de heffingsmethode je moet toepassen:
-
heffing van belasting bij wege van voldoening of afdracht op aangifte, kortweg aangiftebelastingen;
-
heffing van belasting bij wege van uitnodiging tot betaling.
Heffing als Aangiftebelasting
Als de accijns verschuldigd is ter zake van de uitslag tot verbruik in andere gevallen dan de invoer, moet de belastingplichtige zelf uitrekenen welk bedrag aan accijns hij is verschuldigd en daarvan aangifte doen (AWR, artikel 19 en 20). Dit doet hij bij:
-
periodieke aangifte; verplicht voor vergunninghouders van een AGP en voor fiscaal vertegenwoordigers (verkopen op afstand)
-
weekaangifte bij geregistreerde geadresseerden en
-
dagaangifte in de overige gevallen
Heffing met Uitnodiging tot betaling
Als de accijns wordt geheven ter zake van de uitslag tot verbruik in het geval van invoer, wordt de aangifteprocedure toegepast zoals die geldt voor invoerrechten. Hierbij moet de belastingplichtige een douaneaangifte indienen bij de Douane. Na controle wordt de aangever/belastingplichtige uitgenodigd tot het betalen van het belastingbedrag dat door de Douane is berekend. De basis voor deze procedure is opgenomen in het DWU en verder uitgewerkt in de Adw (Adw artikel 7:6 en artikel 7:9).
Zie voor meer informatie onderdeel 20.20.00 (Heffing en voldoening accijns) van dit Handboek.
Naar boven
Privé