PSP-CESOP: EU-richtlijn voor gegevensuitwisseling betalingsdienstaanbieders

Op 18 februari 2020 heeft de Raad van de Europese Unie Richtlijn EU 2020/284 aangenomen. Deze richtlijn wordt ook wel PSP-CESOP (Payment Service Providers — Central Electronic System Of Payment information) genoemd. Dankzij deze richtlijn krijgen Europese belastingdiensten gerichte toegang tot internationale betalingsgegevens. Belastingdiensten gaan die gegevens gebruiken bij de bestrijding van btw-fraude, in het bijzonder bij e-commerce. De wijzigingen, die voortkomen uit de richtlijn, gelden vanaf 1 januari 2024.

PSP-CESOP: wat is het?

Op grond van de PSP-CESOP worden betalingsdienstaanbieders verplicht om onder voorwaarden betaaldata van grensoverschrijdende transacties te delen met de Belastingdienst. De verzamelde gegevens worden vastgelegd in een door de Europese Unie (EU) beheerde centrale database (CESOP). De EU voert analyses uit op deze gegevens en verstrekt op basis daarvan signalen aan de Belastingdienst voor het bestrijden van btw-fraude.

Waarom deze nieuwe richtlijn?

De meeste online aankopen van consumenten in de EU worden gedaan met betalingen uitgevoerd door betalingsdienstaanbieders. Het aantal online aankopen door Europese klanten via overmakingen, automatische betalingen en kaartbetalingen zal naar verwachting alleen maar toenemen. Maar de Europese Belastingdiensten hebben slechts beperkt zicht op deze digitale handelingen. Om beter te kunnen controleren of er aan de btw-verplichtingen wordt voldaan, is PSP-CESOP in het leven geroepen.

Voor wie geldt de richtlijn?

De richtlijn is bedoeld voor betalingsdienstaanbieders die:

gevestigd zijn in 1 van de EU lidstaten, en
grensoverschrijdende betalingen betreffende goederen en diensten verrichten.

Voorbeelden van betalingsdienstaanbieders zijn:

Kredietinstellingen, zoals Europese banken en bijkantoren van kredietinstellingen die zich in de EU bevinden.
Instellingen van elektronisch geld, als die zich in de EU bevinden. Voorbeelden hiervan zijn electronic wallet providers en electronic card providers.
Postcheque en girodiensten die betalingsdiensten aanbieden.
Betalingsinstellingen, zoals credit/debit card issuers en payment processors.

Het begrip betalingsdienstaanbieder is een ruim begrip. Ook kleine betalingsdienstaanbieders met minder dan 3 miljoen euro aan omzet en, in specifieke gevallen, handelsagenten, elektronische communicatienetwerken en -diensten vallen hieronder.

Drempel bij aanleveren gegevens

Betalingsdienstaanbieders in Nederland worden verplicht betaalgegevens te rapporteren en aan te leveren vanaf 26 grensoverschrijdende betalingen aan dezelfde begunstigde per kwartaal.

Rapportageplicht voor betalingsdienstaanbieders

Betalingsdienstaanbieders worden verplicht om gegevens over grensoverschrijdende betalingen te verstrekken aan de Belastingdienst. Ook moeten zij bijhouden welke grensoverschrijdende betalingen zij per kwartaal verlenen.

De volgende informatie moet bij de Belastingdienst worden aangeleverd:

de identificatie van de betalingsdienstaanbieder die de gegevens bewaart (BIC of andere bedrijfsidentificatiecode die de betalingsdienstaanbieder ondubbelzinnig identificeert)
de identificatie van de begunstigde (het IBAN of, als er geen IBAN voorhanden is, enige andere identificatiecode die de begunstigde ondubbelzinnig identificeert en de locatie van de begunstigde geeft)
de naam of bedrijfsnaam van de begunstigde
de door de begunstigde ontvangen betalingen
de betalingstransactie zelf, zoals het bedrag, de valuta, de datum en het tijdstip van de betaling en een eventuele terugbetaling, de oorsprong van de betaling en de bestemming van de terugbetaling
als voorhanden: alle btw- of fiscale identificatienummers van de begunstigden

Betalingsdienstaanbieders moeten deze gegevens ieder kalenderkwartaal binnen 1 maand na afloop van het kwartaal aanleveren.

Welke van de 2 betalingsdienstaanbieders heeft rapportageplicht?

Bevinden allebei de betalingsdienstaanbieders, van zowel de betaler als de begunstigde, zich binnen 2 verschillende lidstaten van de EU? Dan rust de rapportageverplichting op de betalingsaanbieder van de begunstigde.

Bevindt de betalingsdienstaanbieder van de betaler zich in de EU, maar bevindt de betalingsdienstaanbieder van de begunstigde zich buiten de EU? Dan heeft de betalingsdienstaanbieder van de betaler registratieplicht.

Informatie voor softwareontwikkelaars

Gaat u software ontwikkelen, bijvoorbeeld voor gegevensrapportages in XML? Dan kunt u zich bij Ondersteuning Digitaal Berichtenverkeer aanmelden voor de specificaties en voor ondersteuning. Op odb.belastingdienst.nl vindt u meer informatie. U kunt ook contact opnemen met de servicedesk via servicedesk.odb@belastingdienst.nl.