Ik heb een erfenis gekregen - hoe bepaal ik de waarde?
De waarde van de erfenis hangt af van wat u erft. Krijgt u een losse bezitting of de hele erfenis? En welke waarde gebruikt u dan voor de bezittingen en schulden? Kijk welke situatie voor u geldt en van welke waarde u bij losse bezittingen en schulden moet uitgaan.
Kies uw situatie:
-
De waarde van de erfenis is de waarde van de bezittingen minus de schulden. Van de meest voorkomende dingen kunt u die waarde hieronder lezen. U telt daarvoor de bezittingen bij elkaar op en trekt de schulden hiervan af.
Voorbeeld
Karin overlijdt. Haar erfenis bestaat uit: een woning met een WOZ-waarde van € 400.000, een auto van € 20.000 en een hypotheekschuld van € 100.000. De totale waarde van de erfenis (bezittingen minus schulden) is € 320.000. In Karins testament staat dat haar zus Inge en haar broer Boris erfgenaam zijn, ieder voor helft van haar erfenis.
Inge en Boris erven samen € 320.000 (€ 400.000 + € 20.000 − € 100.000). Zij krijgen allebei de helft van € 320.000, dus € 160.000.
-
Dan bepaalt u de waarde van die bezitting.
Als u volgens het testament ook een schuld erft, dan mag u de waarde van de schuld aftrekken van de totale waarde van wat u krijgt. Denk bijvoorbeeld aan een hypotheekschuld.
Voorbeeld 1
Pieter overlijdt. In zijn testament staat dat zijn nichtje Meryem zijn effectenportefeuille erft. De effectenportefeuille is € 50.000 waard. Meryem krijgt € 50.000.
Voorbeeld 2
Maria overlijdt. In haar testament staat dat Koen haar woning erft. In haar testament staat ook dat Koen dan wel de hypotheek van Maria moet aflossen. De WOZ-waarde van de woning van Maria is € 400.000. De hypotheekschuld is € 200.000. Koen krijgt € 200.000 (€ 400.000 − € 200.000).
Bepaal de waarde van een bezitting
We hebben de meest voorkomende bezittingen en schulden voor u op een rij gezet. Gebruik deze lijst om de waarde van losse bezittingen te bepalen:
-
Ga uit van de waarde van alle bankrekeningen en spaarrekeningen die de overledene had op de dag van overlijden. Het gaat om rekeningen in Nederland en buiten Nederland.
-
Neem de
WOZ-waarde van het jaar van overlijden. Of deWOZ-waarde van het jaar ná overlijden, als deze bekend is. Kies de laagste waarde, dat is voor u het voordeligst.Voorbeeld
U erft een woning in 2025. U kunt dan kiezen uit:
-
WOZ-waarde 2025
De gemeente verstuurt dezeWOZ-waarde begin 2025, de peildatum is 1 januari 2024. -
WOZ-waarde 2026
De gemeente verstuurt dezeWOZ-waarde begin 2026, de peildatum is 1 januari 2025.
U kunt de waarde meestal ook online opzoeken via het WOZ-waardeloket.
Is de
WOZ-waarde van het jaar ná overlijden nog niet bekend? Neem dan deWOZ-waarde van het jaar van overlijden. Blijkt na het doen van aangifte dat deWOZ-waarde van het jaar na overlijden lager is? Dan mag u bezwaar indienen, ook na de bezwaartermijn van 6 weken.Is de woning ingrijpend veranderd, bijvoorbeeld vanwege een verbouwing?
En was dit vóór het overlijden? Ga dan uit van de marktwaarde. Dit is de hoogste prijs die u op het moment van overlijden zou kunnen krijgen voor de woning op de vrije markt.
Gaat het om een serviceflat?
Een serviceflat is een woning met extra voorzieningen, zoals maaltijden of de kapper. U betaalt hiervoor servicekosten. Is de marktwaarde ten minste 30% lager dan de
WOZ-waarde ? Dan mag u voor uw aangifte uitgaan van de marktwaarde. Dit is de hoogste prijs die u op het moment van overlijden zou kunnen krijgen voor de woning op de vrije markt.Betaalt u jaarlijks een bedrag voor erfpacht?
Dan mag u de WOZ-waarde verminderen met 17 keer het jaarlijkse bedrag.
Voorbeeld
De WOZ-waarde is € 200.000. De te betalen erfpacht is € 2.000 per jaar. De WOZ-waarde wordt verminderd met 17 × € 2.000 = € 34.000. De waarde van de woning voor de erfbelasting is € 200.000 - € 34.000 = € 166.000.
Vooroverleg
Wilt u vooraf zekerheid over de waarde van een onroerende zaak? Dan kunt u verzoeken om een vooroverleg met ons.
-
-
Voor een losse garagebox of een parkeerplaats geldt de marktwaarde
De marktwaarde is de hoogste prijs die u op het moment van overlijden zou kunnen krijgen bij verkoop van garagebox of parkeerplaats.
Hoort de garagebox of parkeerplaats bij een woning, dan geldt de
WOZ-waarde De WOZ-waarde staat op de
WOZ-beschikking van de gemeente. U kunt de waarde meestal ook online opzoeken via hetWOZ-waardeloket .In uw aangifte erfbelasting 2025 mag u kiezen welke WOZ-waarde u neemt:
-
de
WOZ-waarde 2025
De gemeente verstuurt deze WOZ-waarde begin 2025, de peildatum is 1 januari 2024. -
de
WOZ-waarde 2026
De gemeente verstuurt deze WOZ-waarde begin 2026, de peildatum is 1 januari 2025.
U mag dus de laagste waarde nemen.
Is de WOZ-waarde van het jaar ná overlijden nog niet bekend? Neem dan de WOZ-waarde van het jaar van overlijden. Blijkt na het doen van aangifte dat de WOZ-waarde van het jaar na overlijden lager is? Dan mag u bezwaar indienen, ook na de bezwaartermijn van 6 weken. Wij passen de waarde dan voor u aan.
-
-
Erft u een onroerende zaak die geen woning is? Voor een niet-woning gebruikt u de marktwaarde. Ook als deze is verhuurd. Bijvoorbeeld bij een (verhuurd) bedrijfspand.
De marktwaarde is de hoogste prijs die u op het moment van overlijden zou kunnen krijgen bij verkoop van de onroerende zaak. Dit is de hoogste prijs die u op het moment van overlijden zou kunnen krijgen voor de andere onroerende zaak op de vrije markt.
-
Ga uit van de marktwaarde. Dit is de hoogste prijs die u op het moment van overlijden voor de auto zou kunnen krijgen.
U kunt de ANWB-koerslijst als hulpmiddel gebruiken. Kijk naar de hoogste waarde in de categorie 'Schatting waarde verkoop'.
-
Kijk naar de verzekerde waarde. Was het item niet verzekerd? Kijk dan in catalogussen van veilinghuizen.
-
De waarde van effecten die op de beurs zijn genoteerd, staat in de officiële prijscourant van de werkdag voor de datum van het overlijden.
Staan de effecten niet in de prijscourant? Ga dan uit van de marktwaarde. Dit is de hoogste prijs die u op het moment van overlijden zou kunnen krijgen voor de effecten op de vrije markt. -
Hoe u de waarde bepaalt van een verhuurde of verpachte woning, leest u bij Berekening van de waarde van verhuurde of verpachte woningen.
-
U hebt het vruchtgebruik van een zaak als u niet de eigenaar bent, maar wel gebruik mag maken van deze zaak of van de opbrengsten ervan. U hebt bijvoorbeeld uw woning op naam gezet van uw kinderen, maar u blijft zelf nog in de woning wonen zonder dat zij daar een vergoeding voor krijgen. Hoe u de waarde bepaalt, leest u bij Berekening waarde van vruchtgebruik, blote eigendom en periodieke uitkeringen.
-
U hebt de blote eigendom van een zaak als u wel de eigenaar bent, maar geen gebruik mag maken van deze zaak of van de opbrengsten ervan. U bent bijvoorbeeld door een erfenis eigenaar geworden van een woning, maar u mag er zelf (nog) niet in wonen. Hoe u de waarde bepaalt, leest u bij Berekening waarde van vruchtgebruik, blote eigendom en periodieke uitkeringen.
-
Soms krijgt u na het overlijden een periode uitkering, bijvoorbeeld maandelijks of jaarlijks. Hoe u de waarde bepaalt,leest u bij Berekening waarde van vruchtgebruik, blote eigendom en periodieke uitkeringen.
-
Wij adviseren u om een adviseur in te schakelen als u een bedrijf overneemt. Die kan u ook helpen bij het bepalen van de waarde van het bedrijf voor de erfbelasting.
Lees meer hierover bij:
-
De waarde van banktegoeden in een vreemde valuta moet u omrekenen naar euro’s. U gebruikt daarvoor de wisselkoers op de datum van overlijden. Kijk op de site van de Europese Centrale Bank (ECB) naar de wisselkoers die gold op de dag van overlijden. Deze valutakoersen kunt u ook voor de aangifte erfbelasting gebruiken.
-
Kijk naar de waarde op verkoopsites als marktplaats.nl of ebay.nl.
Bepaal de waarde van een schuld
We hebben de meest voorkomende schulden en tegenprestaties voor u op een rij gezet. Gebruik deze lijst om de waarde van losse schulden te bepalen:
-
De bedragen van deze leningen staan op de overzichten van de instellingen of personen die het geld hebben geleend aan de overledene. Bij de openstaande schuld mag u ook de rente optellen die de overledene tot de dag van overlijden had moeten betalen, maar nog niet betaald had.
-
Als de overledene een partner had die eerder is overleden, kan het zijn dat er nog erfdelen betaald moeten worden aan de andere erfgenamen van deze eerder overleden partner, bijvoorbeeld op grond van de wettelijke verdeling.
Let op!
Weet u niet hoe groot de schuld aan de erfgenamen van de eerder overleden partner is? Als er aangifte erfbelasting is gedaan toen de echtgenoot of geregistreerde partner van de overledene overleed, kan een erfgenaam of gemachtigde bij ons schriftelijk een kopie van die aangifte opvragen.
-
Een schenking op papier is een schenking die de overledene bij leven heeft gedaan en die pas na het overlijden wordt uitbetaald. Zo’n schenking moet zijn vastgelegd in een notariële akte én er moet rente over zijn betaald. U mag ook de rente optellen die de overledene tot de dag van overlijden had moeten betalen, maar nog niet betaald had.
-
Uitvaartkosten zijn schulden van de nalatenschap en mag u aftrekken om de waarde van de erfenis te bepalen. Heeft een uitvaartverzekering (een deel van) de uitvaartkosten vergoed? Trek deze vergoeding dan af van de totale uitvaartkosten. Als de uitkering van de uitvaartverzekering hoger is dan de uitvaartkosten, kan de uitkomst onder € 0 komen.
Komt u er niet uit?
Dan kunt u de erfenis laten taxeren door een deskundige.
Wilt u weten welk bedrag u moet invullen in bijvoorbeeld de aangifte erfbelasting?
Dat hangt af van de situatie, bijvoorbeeld van het aantal erfgenamen of verkrijgers en of de overledene getrouwd was in gemeenschap van goederen. In de aangifte houden wij hier rekening mee, door u hierover een aantal vragen te stellen.