Duits pensioen – wat moet ik weten?

Hebt u een vraag over uw pensioen uit Duitsland (deutsche Rente)? Op deze pagina vindt u de meestgestelde vragen en antwoorden.

• Wat is een pensioen uit Duitsland?

  Een pensioen uit Duitsland is een pensioen dat u in Duitsland hebt opgebouwd. Vaak ontvangt u dit pensioen ook uit Duitsland. Maar u kunt dit pensioen ook via een Nederlandse verzekeraar ontvangen, als u dit pensioen vanuit Duitsland hebt overgedragen naar die verzekeraar. U hoeft dit pensioen dus niet letterlijk uit Duitsland te ontvangen.

• Welk Duits pensioen heb ik?

  De 4 soorten Duitse pensioenen zijn:

  • wettelijk pensioen
    Dit is een pensioen vanuit de Duitse sociale wetgeving, bijvoorbeeld:
    • Altersrente (vergelijkbaar met de Nederlandse AOW)
    • Duits nabestaandenpensioen
  • overheidspensioen
    Dit pensioen krijgt u als u voor de Duitse overheid hebt gewerkt.
  • bedrijfspensioen
    Dit pensioen krijgt u als u voor een Duits bedrijf hebt gewerkt.
  • lijfrente-uitkering
    Dit is een uitkering uit een lijfrenteverzekering.

• Ik woon in Nederland - waar geef ik mijn Duitse pensioen aan?

  U geeft uw Duitse pensioen in Nederland aan. U hoeft geen aangifte in Duitsland te doen, als u dat vraagt aan de Duitse belastingdienst. Hoe dit werkt, leest u bij In welk land moet ik mijn Duitse pensioen aangeven?

• In welk land betaal ik belasting over mijn Duitse pensioen?

  Over uw pensioen, lijfrente of socialeverzekeringsuitkering uit Duitsland betaalt u meestal in Nederland belasting. Soms betaalt u in Duitsland wél belasting over uw Duitse pensioen.

• Ik betaal in Duitsland belasting - welk deel van mijn pensioen is belastingvrij?

  In de volgende situaties betaalt u in Duitsland belasting:

  • U ontvangt een Duits overheidspensioen en u hebt niet de Nederlandse nationaliteit.
    Hebt u een VBL-rente? Dit is geen overheidspensioen maar een bedrijfspensioen van het Versorgungsanstalt des Bundes und der Länder (VBL) voor voormalige werknemers van de Duitse overheid.
  • Het totaalbedrag van uw Duitse pensioenen, lijfrenten en uitkeringen is meer dan € 15.000.
    Uw overheidspensioen, en vanaf 1 januari 2023 ook uw socialezekerheidsuitkering tellen niet mee bij de berekening van de € 15.000-grens.
  • U ontvangt een socialezekerheidsuitkering uit Duitsland.
  • U ontvangt een afkoopsom van een pensioen of lijfrente uit Duitsland.

  Hebt u vragen? Bel dan met Team Grensoverschrijdend Werken en Ondernemen (GWO).

  Uw wettelijk pensioen is deels belastingvrij in Duitsland

  Uw 1e pensioenjaar bepaalt het percentage van uw wettelijk pensioen dat belastingvrij is in Duitsland. Met dat percentage berekent de Duitse belastingdienst in het 1e volledige pensioenjaar uw belastingvrije bedrag. In de volgende tabel staat achter uw 1e pensioenjaar welk percentage van uw wettelijk pensioen belastingvrij is in Duitsland.

  Tabel: belastingvrij deel wettelijk pensioen

  1e pensioenjaar	Belastingvrij deel
  2016	28%
  2017	26%
  2018	24%
  2019	22%
  2020	20%
  2021	19%

  Vanaf 2021 verlaagt de Duitse belastingdienst het belastingvrije deel elk jaar met 1%.

  Uw bedrijfspensioen kan ook deels belastingvrij zijn in Duitsland

  Betaalt u in Duitsland belasting over uw bedrijfspensioen, en ontvangt u dit bedrijfspensioen naast uw wettelijk pensioen? Dan is uw bedrijfspensioen ook gedeeltelijk belastingvrij.

  De hoogte van het belastingvrije deel is afhankelijk van:

  • het soort aanvullend pensioen
  • het jaar waarin het bedrijfspensioen is ingegaan
  • uw leeftijd op het tijdstip dat u voor het eerst het pensioen ontving

  Meer informatie leest u op de website van Finanzamt Neubrandenburg.

• Geen jaaropgave ontvangen - kan ik een jaaropgave aanvragen?

  Meestal krijgt u elk jaar een jaaropgave van uw Duitse pensioenfonds. Hebt u geen jaaropgave ontvangen? Voor ‘Versichertenrenten’ kunt u een jaaropgave aanvragen bij de Deutsche Rentenversicherung (DRV). Versichertenrenten zijn bijvoorbeeld een (vervroegd) ouderdomspensioen of een arbeidsongeschiktheidsuitkering.

• Betaal ik premies volksverzekeringen en bijdrage Zvw?

  Als u in Nederland woont, betaalt u premies volksverzekeringen (AOW, Anw en Wlz) en bijdrage Zorgverzekeringswet (Zvw) over uw pensioen uit Duitsland. In de volgende situaties bent u dan verplicht verzekerd in Nederland:

  • U hebt alleen een pensioen uit Duitsland.
  • U hebt naast uw Duitse pensioen ook Nederlands inkomen, bijvoorbeeld AOW of loon.

  Hoeveel premies volksverzekeringen betaal ik?

  De premies volksverzekeringen zijn een percentage van uw premie-inkomen. Kijk hoeveel premies u betaalt.

  Hoeveel bijdrage Zvw betaal ik?

  De inkomensafhankelijke bijdrage Zvw is een percentage van uw bijdrage-inkomen. Kijk hoeveel bijdrage Zvw u betaalt.

  Geen of minder premies of bijdrage Zvw betalen?

  Dat kan in de volgende situaties:

  • U ontving vóór 1 mei 2010 al een Duits pensioen, én u betaalt nog steeds in Duitsland uw sociale premies. U betaalt dan geen premies en bijdrage Zvw als u grensoverschrijdend hebt gewerkt. U betaalt wel premies en bijdrage Zvw als u naast uw Duitse pensioen ook AOW hebt.
  • U hebt een ontheffing van de verzekeringsplicht voor de AOW en de Anw. U betaalt dan alleen premie Wlz en de bijdrage Zvw.
  • U hebt de AOW-leeftijd bereikt. U betaalt dan geen premie AOW meer. U betaalt alleen de premies Anw en Wlz, en de bijdrage Zvw.
  • U hebt alleen een Duits pensioen, én u hebt in Duitsland een wettelijke ziektekostenverzekering. U hoeft dan geen premie Wlz en bijdrage Zvw te betalen. Vraag bij de SVB een ontheffing van de premieplicht aan.

  Vraag een tegemoetkoming aan in Duitsland

  Woont u in Nederland? Dan kunt u in Duitsland een tegemoetkoming aanvragen voor de betaalde premie Wlz en de bijdrage Zvw. Download het 'Aanvraagformulier Zulage' op de website van Grensinfopunt. Vul dit formulier in en stuur het naar de Deutsche Rentenversicherung (DRV).
  
  U moet wel voldoen alle volgende voorwaarden:

  • U hebt aangifte gedaan over het jaar waarvoor u de tegemoetkoming aanvraagt.
  • U hebt uw Duitse pensioen aangegeven in uw aangifte.
  • U hebt een definitieve aanslag inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen ontvangen.
  • U hebt een aanslag bijdrage Zvw ontvangen.

  Nadat wij de gegevens hebben doorgegeven, krijgt u automatisch bericht van de DRV. Zij berekenen uw tegemoetkoming en betalen die aan u uit. Hebt u vragen, neem dan contact op met de DRV.