20.04.00 Fytosanitair

5 Fytosanitaire controles

5.1 Algemeen kader

Het toezicht op en de handhaving van de wettelijke regels voor beschermende maatregelen tegen schadelijke organismen bij planten, plantaardige producten en andere materialen bij het binnenkomen en eventueel verder vervoer van goederen in de Unie wordt uitgevoerd door de NVWA en de aangewezen keuringsdiensten als bevoegde autoriteiten.

Deze wettelijke regels zijn opgenomen in de ‘plantgezondheidsverordening’ en ‘officiële controleverordening’ en daarop gebaseerde gedelegeerde- en uitvoeringsverordeningen (zie hoofdstuk 2 wetgeving). De Unie kent een specifiek geografisch fytosanitair-toepassingsgebied. Alle gebieden daarbuiten zijn derde land en op alle fytosanitair-gereguleerde zendingen die van daaruit worden binnengebracht, zijn de fytosanitaire verplichtingen van toepassing.

Het fytosanitaire toezicht wordt uitgevoerd op basis van het gemeenschappelijke gezondheidsdocument van binnenkomst (GGB-PP, zie uitvoeringsverordening (EU) 2019/1715, bijlage II, deel 2, afdeling C) dat onderdeel is van het informatiesysteem Imsoc van de Europese Commissie. Het systeem Traces NT fungeert binnen de Unie als centrale databank.

Naar boven

5.2 Soorten fytosanitaire controles

Er zijn 3 soorten fytosanitaire controles die de NVWA/keuringsdiensten uitvoeren:

- documentencontrole (D-controle),

- overeenstemmingscontrole (O-controle),

- materiële controle (M-controle).

De documentencontrole wordt in alle gevallen uitgevoerd. Het wel of niet uitvoeren van de overeenstemmingscontrole en materiële controle wordt bepaald door de bevoegde autoriteit in de EU-lidstaat van de plaats van binnenkomst in de Unie.

De overeenstemmingscontrole en materiële controle kunnen worden uitgevoerd op,

1. de plaats van binnenkomst in de Unie,

2. op een andere plaats in dezelfde EU-lidstaat of

3. in een andere EU-lidstaat.

Het uitvoeren van de overeenstemmingscontrole en materiële controle op een andere plaats dan de plaats van binnenkomst in de Unie is alleen mogelijk met toestemming van de bevoegde autoriteit.

Naar boven

5.3 Toezicht voor de douane

De Douane draagt bij door enkele fytosanitaire toezichtsactiviteiten in haar processen uit te voeren. Deze activiteiten zijn als volgt:

1. Beschikbaar stellen van informatie over binnen te brengen fytosanitair-gereguleerde zendingen.

2. Bewaken dat het fytosanitaire toezicht aansluit op het douanetoezicht.

3. Uitvoeren van controles op verpakkingshout.

4. Controle op naleving van de fytosanitaire wetgeving van, uit een 3e land binnenkomende reizigersbagage.

Deze activiteiten worden hieronder toegelicht.

Naar boven

5.3.1 Beschikbaar stellen van informatie over binnen te brengen fytosanitair-gereguleerde zendingen

Op basis van door de NVWA/keuringsdiensten aangeleverde risico-indicatoren (waaronder maatregelen voor verpakkingshout) wordt door het DLTC informatie gedeeld over fytosanitair-gereguleerde zendingen die binnenkomen. Deze informatie is beschikbaar via een scherm van het douanesysteem voor het proces binnenbrengen. Mede op basis hiervan wordt door de NVWA/keuringsdiensten bepaald hoe en waar welke fytosanitaire controles door hen zullen worden uitgevoerd, al dan niet gecombineerd met douanecontroles.

Voor het plannen van deze controles en het zekerstellen dat de betreffende zendingen beschikbaar voor controle zijn en blijven, wordt door de NVWA/keuringsdiensten afgestemd met de afdeling Pre arrival van de Douane. De voor controle geselecteerde zendingen mogen de plaats van binnenkomst niet verlaten zonder toestemming van de NVWA/keuringsdiensten. Er kunnen hierbij specifieke regionale uitvoeringsafspraken worden gemaakt.

Bewaken dat het fytosanitaire toezicht aansluit op het douanetoezicht

Naar boven

5.3.2 Bewaken dat het fytosanitaire toezicht aansluit op het douanetoezicht

Op alle in de Unie binnenkomende zendingen is douanetoezicht van toepassing ongeacht de aard van de goederen.

Voor de volgende twee situaties bestaat een specifieke aansluiting van het fytosanitaire toezicht hierop:

a. Het plaatsen van goederen onder de douaneregeling douanevervoer

De formaliteiten voor het plaatsen van goederen onder de douaneregeling douanevervoer, is beschreven in hoofdstuk 14 van het handboek douane (link).

Een aangifte voor douanevervoer voor een fytosanitair-gereguleerde zending moet overeenkomen met de status volgens het betreffende GGB-PP voor deze zending. Dit betekent dat de zending alleen vervoerd mag worden voor hetgeen waarvoor toestemming van de NVWA/keuringsdiensten of de bevoegde autoriteit in een andere EU-lidstaat is gegeven.

De volgende situaties zijn mogelijk:

1. De zending komt in Nederland in de Unie binnen en wordt in Nederland fytosanitair gekeurd op een andere plaats dan de plaats van binnenkomst.

2. De zending moet onder de regeling douanevervoer naar een erkende inspectielocatie worden overgebracht.
   
   Dit mag alleen wanneer hiervoor toestemming is van de NVWA/keuringsdiensten. Een vereenvoudigde douaneregeling zoals bedoeld in artikel 182 DWU mag gebruikt worden.

3. De zending komt in Nederland in de Unie binnen en wordt in een andere EU-lidstaat fytosanitair gekeurd.

4. De zending moet onder de regeling douanevervoer naar de andere EU-lidstaat worden overgebracht. Dit mag alleen wanneer hiervoor toestemming is van de NVWA/keuringsdiensten. De zending komt in een andere EU-lidstaat in de Unie binnen en wordt in Nederland fytosanitair gekeurd.
   
   De zending moet onder de regeling douanevervoer naar Nederland worden overgebracht. Nadat de zending fytosanitair is goedgekeurd, kunnen de goederen bijvoorbeeld onder de douaneregeling in het vrije verkeer brengen worden geplaatst zoals hieronder beschreven.

4 De zending komt in een andere EU-lidstaat in de Unie binnen, is in een andere EU-lidstaat fytosanitair goedgekeurd en er wordt in Nederland een douaneaangifte voor in het vrije verkeer brengen, actieve veredeling of tijdelijke invoer ingediend.

De zending moet onder de regeling douanevervoer naar Nederland worden overgebracht. Vervolgens moeten de goederen onder de douaneregeling in het vrije verkeer brengen, actieve veredeling of tijdelijke invoer worden geplaatst zoals hieronder beschreven.

b. Het plaatsen van goederen onder de douaneregeling in het vrije verkeer brengen, actieve veredeling of tijdelijke invoer

De formaliteiten voor het plaatsen van goederen onder de douaneregeling in het vrije verkeer brengen is beschreven in hoofdstuk 13 van het handboek douane (link) De formaliteiten voor het plaatsen van goederen onder de douaneregeling actieve veredeling is beschreven in hoofdstuk 16 van het handboek douane (link). De formaliteiten voor het plaatsen van goederen onder de douaneregeling tijdelijke invoer is beschreven in hoofdstuk 18 van het handboek douane (link).

Een fytosanitair-controleplichtige zending kan pas voor de regeling in het vrije verkeer brengen, actieve veredeling of tijdelijke invoer worden vrijgegeven nadat er fytosanitaire goedkeuring is gegeven. Fytosanitaire goedkeuring wordt gegeven op basis van één of meer uitgevoerde fytosanitaire controles.

Wanneer de fytosanitaire goedkeuring in Nederland is gegeven, moet de bijzondere vermeldingscode 90004 in vak 44 van de douaneaangifte worden opgenomen en de P2-code van de NVWA/keuringsdiensten in het bijbehorende tekstveld in het formaat "999999999". De douaneaangifte wordt voor de regeling vrijgegeven als sprake is van een geldige P2-code voor de betreffende zending.

Wanneer de fytosanitaire goedkeuring in een andere EU-lidstaat is gegeven moet de bijzondere vermeldingscode 90003 in vak 44 van de douaneaangifte worden opgenomen en het referentienummer van het GGB-PP in het bijbehorende tekstveld. De douaneaangifte wordt voor de regeling vrijgegeven als het GGB-PP waarnaar verwezen wordt de status “Gevalideerd” heeft gekregen van de bevoegde autoriteit van de betreffende EU-lidstaat.

Naar boven

5.3.3 Uitvoeren van controles op verpakkingshout

Wanneer fysieke douanecontroles worden uitgevoerd in de douanecontroleloodsen van douaneregio Rotterdam Haven wordt aangetroffen verpakkingshout tegelijkertijd gecontroleerd. Er wordt in dat geval gecontroleerd of het verpakkingshout voldoet aan de ISPM15-standaard. Hoofdstuk 14 van dit voorschrift gaat nader in op de controles op verpakkingshout.