19 Aftrek betaalde partneralimentatie en andere onderhoudsverplichtingen

19.1 Wat is aftrek voor partneralimentatie en andere onderhoudsverplichtingen?

Als u getrouwd was of een geregistreerd partnerschap had, bent u verplicht om elkaar na de scheiding te onderhouden. Het bedrag dat u daarvoor aan uw ex-partner betaalt, heet partneralimentatie. Ook als u hebt samengewoond, kunnen u en uw ex afspraken maken over partneralimentatie. Als u duurzaam gescheiden leeft, kunt u ook partneralimentatie betalen terwijl u nog getrouwd bent.

Betaalt u partneralimentatie aan uw ex-partner? Dan mag u die partneralimentatie aftrekken in uw aangifte. Ook andere onderhoudsverplichtingen mag u in bepaalde gevallen aftrekken. Alimentatie die u betaalt voor uw kind mag u niet aftrekken.

In dit hoofdstuk leest u welke onderhoudsverplichtingen u mag aftrekken en wat de regels zijn als uw vroegere fiscale partner in de koopwoning woont waar u nog eigenaar van bent.

Naar boven

19.2 Welke onderhoudsverplichtingen mag u aftrekken?

U mag de volgende onderhoudsverplichtingen aftrekken:

• periodieke betalingen van partneralimentatie en losse aanvullingen daarop

• een afkoopsom van partneralimentatie aan uw ex-echtgenoot of een koopsom voor een lijfrente die u hiervoor hebt gestort bij een verzekeraar
  Let op! Dit geldt niet in de volgende gevallen:

  • U betaalt de afkoopsom in de periode voordat de rechter het huwelijk heeft ontbonden.

  • U woont ongetrouwd samen met uw ex-partner.

• ouderdomspensioen dat u als partneralimentatie doorbetaalt

• betalingen voor de verrekening van pensioenrechten, lijfrenten en andere inkomensvoorzieningen waarvan u de betaalde premies eerder hebt afgetrokken

• bijstand die de Sociale Dienst aan uw ex-partner geeft en op u verhaalt

• andere onderhoudsverplichtingen, zoals pensioenbetalingen aan vroeger huispersoneel of periodieke betalingen voor verplichtingen tot schadevergoeding

Niet aftrekbaar is:

• alimentatie die u voor uw kinderen betaalt

• advocaat- en proceskosten die u maakt om de partneralimentatie te verlagen of om van de partneralimentatieverplichting af te komen

Naar boven

19.2.1 Wat is partneralimentatie?

Partneralimentatie is een bijdrage in de kosten van levensonderhoud van uw ex-partner. Een ex-partner kan een ex-echtgenoot zijn of iemand met wie u hebt samengewoond, maar ook een echtgenoot waarvan u duurzaam gescheiden leeft.

U leeft duurzaam gescheiden als u niet meer met uw echtgenoot in gezinsverband samenwoont en die situatie niet als tijdelijk is bedoeld. De situatie is tijdelijk als u en uw echtgenoot op proef uit elkaar zijn. Als ten minste 1 van u definitief niet meer wil samenwonen, leeft u duurzaam gescheiden. Als u duurzaam gescheiden leeft, wordt u voor de inkomstenbelasting toch als partners gezien omdat u nog gehuwd bent. U kunt in deze situatie al partneralimentatie betalen. De alimentatie is bij de betalende partner aftrekbaar en bij de ontvangende partner belast. Duurzaam gescheiden leven eindigt nadat de rechter het huwelijk heeft ontbonden.

Ook in de situatie dat u na echtscheiding, beëindiging van het geregistreerd partnerschap of beëindiging van de samenlevingsovereenkomst nog op hetzelfde adres staat ingeschreven en er sprake is van fiscaal partnerschap kan betaalde partneralimentatie nog in aftrek komen.

Dit is het geval als u niet meer een gezamenlijke huishouding voert, maar bijvoorbeeld nog noodgedwongen bij elkaar woont in afwachting van een andere woonruimte. Indien de betaalde alimentatie voortkomt uit de behoeftigheid van uw ex-partner (uw ex-partner heeft geen/onvoldoende middelen om in het eigen levensonderhoud te voorzien of is niet in staat deze middelen te verwerven) kan deze nog in aftrek komen.

Het maakt niet uit of u de alimentatie via de rechter hebt geregeld of met uw ex-partner. Het is verstandig als u de afspraken of voorlopige voorzieningen schriftelijk vastlegt en beiden ondertekent.

Naar boven

19.2.2 Fiscaal partnerschap en berekening aftrekbaar bedrag

Hebt u het hele jaar een (nieuwe) fiscale partner of bent u een deel van het jaar fiscale partners en kiest u ervoor om het hele jaar fiscale partners te zijn? Tel dan de partneralimentatie en de andere onderhoudsverplichtingen van u en uw fiscale partner bij elkaar. De uitkomst mag u verdelen zoals u wilt, als het totaal maar 100% is.

Naar boven

19.3 Uw vroegere fiscale partner woont in de koopwoning waarvan u nog eigenaar bent

Woont uw ex-partner door een (voorlopige) partneralimentatieregeling in de woning waarvan u de (mede-)eigenaar bent? Dan valt de woning nog 2 jaar lang onder de eigenwoningregeling. U mag (uw deel van) het eigenwoningforfait aftrekken als partneralimentatie. U berekent dit bedrag door het eigenwoningforfait te vermenigvuldigen met het percentage van uw eigendom in de woning. Zie voor de berekening van het eigenwoningforfait het hoofdstuk 'Eigen woning en restschuld...'. Als u langer dan 2 jaar geleden uit elkaar bent gegaan, dan is de eigenwoningregeling niet meer van toepassing. U geeft dan de waarde van (uw deel van) deze woning aan als bezitting in box 3 (sparen en beleggen). De hoogte van de eventuele schuld vermeldt u als schuld in box 3. U mag uw deel van het eigenwoningforfait als partneralimentatie aftrekken, ook al is het eigenwoningforfait niet van toepassing voor deze woning. U rekent dit bedrag uit door het eigenwoningforfait te vermenigvuldigen met het percentage van uw eigendom in de woning.

Betaalt u (een deel van) de rente voor uw ex-partner? Dan mag u deze rente meestal aftrekken als partneralimentatie, ongeacht hoe lang geleden u uit elkaar bent gegaan. Zie de voorwaarden hieronder.